Trasa do Konewki i Jelenia w pobliżu Spały i Tomaszowa Mazowieckiego

Opis trasy

Wielkie bunkry poniemieckie, leśne dukty, kąpiel w Pilicy i relaks w Spale gdzie trenują olimpijczycy - proponujemy trasę w sam raz na kilkugodzinny wypad z dziećmi za miasto. Wycieczka nie jest męcząca i powinna dać sporo radości młodszym i starszym miłośnikom przygód na rowerze. 

Trasa naszej wycieczki poprowadzi Cię szlakiem Spała-- Konewka - Spała - Jeleń.  To krótka wycieczka - od startu do mety jest 25 km - jednak napakowana atrakcjami. Prawdopodobnie nie będziesz musiał namawiać dzieci do wzięcia udziału w przygodzie: zapowiedź zwiedzania wielkich bunkrów powinna rozpalić wyobraźnię (nie tylko chłopców). Jeżeli interesuje Cię ciekawa trasa rowerowa przez łódzkie - familijna - to nasza propozycja powinna być jak znalazł.

Zaczynamy w Spale, uroczej miejscowości letniskowej w sercu lasów nad rzeką Pilicą. Wioskę możesz zwiedzić teraz lub po powrocie z Konewki. To również dobre miejsce, żeby zjeść coś konkretnego przed wyjazdem na szlak.

Wyruszamy z okolic Parku Prezydentów II Rzeczpospolitej, a po krótkiej jeździe na wschód skręcamy w lewo, w ulicę Piłsudskiego. Teraz towarzyszy nam pieszy Szlak Partyzancki im. Hubala. Jedziemy na północ, po opuszczeniu zwartej zabudowy szosa zanurza się w las. Po lewej stronie miniemy polanę z ośrodkiem konferencyjno-szkoleniowym.

Poniemiecki bunkier

Szlak partyzancki odbija w lewo, a my wjeżdżamy do Konewki. Najpierw miniemy zakłady przemysłu drzewnego, potem asfalt doprowadzi nas do zabudowań wioski. Na leśnym skrzyżowaniu należy skręcić w prawo - drogę do kompleksu bunkrów wskażą tablice.

Bunkier kolejowy w Konewce robi wrażenie - to wielki obiekt, który miał podczas II wojny światowej pomieścić pociąg z oficerami niemieckimi dowodzącymi atakiem na Związek Radziecki. Co ciekawe, obiekt nigdy nie został wykorzystany zgodnie ze swoim przeznaczeniem, bo wojska III Rzeszy szybko poruszały się na wschód. Kompleks bunkrów można zwiedzić po kupieniu biletów, a dodatkową atrakcją są ekspozycje z m.in. historycznymi pojazdami wojskowymi.

Przed bunkrem znajduje się ekspozycja uzbrojenia.

Po obejrzeniu bunkrów wracamy do Spały. Jedziemy leśnym duktem na południe, do szosy prowadzącej z miejscowości Królowa Wola. Przecinamy asfaltówkę i ponownie zanurzamy się w Puszczę Pilicką. Trasa prowadzi nas w okolice Stawu Spalskiego (ulica Harcerska).

Dojeżdżamy do ulicy Mościckiego i skręcamy w prawo, a potem w lewo, w Piłsudskiego. Szosa prowadzi nas na most w Pilicy. To dobra okazja, żeby zrobić przerwę. Z przeprawy rozciąga się widok na rzekę i jej brzegi, a w pobliżu jest plaża, pumptrack, przystań kajakowa (wpisz w wyszukiwarkę frazę: kajaki Pilica), plac zabaw i boiska.

Po przekroczeniu Pilicy skręcamy w prawo - znak wskazujący na miejscowość Ciebłowice - i jedziemy lasem wzdłuż rzeki. Będzie okazja, żeby zatrzymać się na odpoczynek na jednej z licznych polan lub urządzić piknik na brzegu. Na skrzyżowaniu jedziemy w lewo na Ciebłowice Duże, a od końca wycieczki dzieli nas kwadrans pedałowania.

To nieco zapomniana droga, którą ponad sto lat temu podróżował car Aleksander III i Mikołaj II ze swoimi dworzanami - łączyła Spałę ze stacją kolejową w Jeleniu (stąd nazwa “carska droga”).

W drodze do Jelenia miniemy Kopiec Wolności im. Tadeusza Kościuszki. To - jak informuje tablica przymocowana do krzyża - kopiec usypany przez dzieci (uczniów miejscowej szkoły) w 1921 roku w rocznicę zwycięskiej bitwy warszawskiej i wypędzenia żołnierzy Armii Czerwonej.

Główne miejscowości na trasie są dobrze oznaczone.

Trasa wycieczki przecina drogę wojewódzką nr 713 i już tylko dwa kilometry dzielą nas od stacji kolejowej Jeleń. Jednak przed torami skręcamy w prawo, w piaszczystą drogę, która wiedzie do okazałego bunkra kolejowego w Jeleniu.

Niezagospodarowany bunkier jest dostępny, ale systematycznie dewastowany.

Kompleks nie jest - w przeciwieństwie do swojego bliźniaka z Konewki - zagospodarowany. Dostęp ma do niego każdy, stąd bazgroły na ścianach i sporo śmieci. Jednak warto go zobaczyć, bo to imponujący pomnik historii.

Dojazd do trasy

Na trasę można dojechać pociągiem, jednak do Spały kursują one z Łodzi tylko latem oraz z okazji niektórych wydarzeń (np. dożynek)! Przed wakacjami 2022 roku warto sprawdzić informacje na lokalnych portalach internetowych o terminie otwarcie przejazdów.

Przystanek kolejowy znajdziemy w Jeleniu - składy kursują regularnie do Tomaszowa Mazowieckiego oraz Łodzi. Przed kupieniem biletu trzeba zorientować się na jakich warunkach możesz przewieźć rowery.

Do Spały jeżdżą autobusy PKS z Tomaszowa Mazowieckiego - należy zapytać się w informacji o możliwość przewozu rowerów.

Innym rozwiązaniem jest dojazd samochodem prywatnym (pamiętaj, że trasa do Konewki i Jelenia nie jest pętlą) lub wypożyczenie rowerów w Spale (działają w okolicy mostu na Pilicy).

Atrakcje na trasie

Bunkier kolejowy w Konewce - wybudowany przez Niemców podczas II wojny światowej i przeznaczony dla sztabu Grupy Armii Środek. Żelbetowy bunkier imponuje swoim rozmiarem - ma 380 metrów długości i mógł pomieścić pociąg sztabowy wypełniony oficerami. Obok stoją mniejsze obiekty przeznaczone dla obsługi technicznej. Bunkier w Konewce jest zagospodarowany i można go zwiedzać (Trasa Turystyczna „Bunkier w Konewce”). Turyści mogą m.in. oglądać ekspozycję militariów, pojazdy wojskowe, wystawy dotyczące uzbrojenia, główny obiekt oraz pozostałe schrony techniczne (hydroforni, kotłowni i elektrowni oraz schron studni głębinowej). Godziny otwarcia: wtorek – niedziela 11-16.   Cena biletów: 21 zł – normalny, 16 zł – ulgowy (uczniowie, studenci, emeryci, renciści), 19 zł – grupowy, dzieci do lat 7 bezpłatnie, przewodnik (wycieczka trwa do 60 minut) - 60 zł. 

Bunkier kolejowy w Jeleniu - wraz z obiektem w Konewce miał służyć dowódcom niemieckiej Grupy Armii Środek. Bunkier ma długość 355 metrów. Kompleks schronów w Jeleniu jest niezagospodarowany: można do niego wejść, jednak należy uważać (pokruszone podłoże) oraz zabrać mocną latarkę.

Spała - atrakcje turystyczne - znana w całym kraju osada letniskowa położona w Puszczy Pilickiej w Spalskim Parku Krajobrazowym. Miejscowość, w której polowali kiedyś carowie oraz odpoczywali prezydenci II Rzeczypospolitej i komunistyczni oficjele. W miejscowości można obejrzeć m.in. wieżę ciśnień, pozostałości po rezydencji carskiej (mieszczą się w niej teraz dom wczasowy “Dzik” i hotel “Savoy”), posąg żubra odlany w 1860 roku (przeniesiony do Spały z Warszawy w 1928 roku, wcześniej stał w Białowieży), Ośrodek Przygotowań Olimpijskich, drewniany kościółek w stylu polskim z 1923 roku.  

Pumptrack w Spale - ogólnodostępny obiekt dla rowerzystów w pobliżu mostu na Pilicy. Pumptrack ma tor o długości niespełna 170 metrów i sprawi radość rowerzystom w każdym wieku. Obok znajdziemy plażę, boiska i wypożyczalnię sprzętu rekreacyjnego (rowerów, kajaków).

Noclegi lub miejsca postojowe

Wycieczka zaplanowaliśmy na kilka godzin łącznie z przerwami na jedzenie i zwiedzanie bunkrów. Jednak możecie podzielić wycieczkę na np. dwa dni - jednego jeździć na rowerach, a drugiego wskoczyć w kajaki - Pilica to ciekawa rzeka dla kajakarzy. Nocleg znajdziecie bez problemu w Spale (hotele, pensjonaty, agroturystyka) lub w Tomaszowie Mazowieckim. Ciekawą opcją - i dodatkową atrakcją dla dzieci - może być nocleg “na dziko” (choć za zgodą leśników) w lesie pomiędzy rzeką Pilicą a drogą Krajową nr 48 - szczegóły na stronie: https://www.lodz.lasy.gov.pl/program-zanocuj-w-lesie-

Gdzie zjeść

Sklepy spożywcze znajdziecie w Spale oraz w mniejszych miejscowościach (np. w Konewce, Ciebłowicach Dużych, Białobrzegach obok Jelenia). Wzdłuż trasy rozrzucone są liczne bary, największy wybór punktów gastronomicznych jest w Spale - w tym kawiarnii, lodziarni i restauracji.

Dobrze wiedzieć

W bunkrach kolejowych w Konewce i Jeleniu jest chłodno (latem temperatura wynosi ok. 16 stopni) - warto mieć przy sobie bluzę lub kurtkę. Jeżeli chcecie obejrzeć bunkry poniemieckie w Jeleniu to zabierzcie latarki, najlepiej czołówki.

Praktyczne wskazówki

Wycieczka jest krótka, przy trasie znajdziecie sklepy, jednak warto zabrać zapas wody i coś do przegryzienia (przede wszystkim jeżeli to wyprawa z dziećmi).

Zabierzcie powerbank, bo choć trasa nie jest wymagająca to telefon/nawigacja może się szybko rozładować, a warto mieć ze sobą GPS.

Trasę można przejechać wiosną, latem, jesienią - ubranie dostosujcie do pory roku. Podczas wycieczek rowerowych zawsze trzeba pamiętać o zabraniu kasku.

Dobry pomysłem jest przejechanie trasy do Konewki i Jelenia latem: w gorący dzień możecie wykąpać się w Pilicy. Wrzućcie do sakwy stroje kąpielowe!

Warto zabrać też z domu narzędzia, łatki, zapasową dętkę. W razie awarii najbliższe serwisy rowerowe znajdziecie dopiero w Tomaszowie Mazowieckim (ewentualnie o pomoc można prosić w wypożyczalniach rowerów nad Pilicą)