Szlakami Przełęczy: Rowerowa Przygoda przez Góry Kaczawskie

Opis trasy

Górska trasa rowerowa po Dolnym Śląsku to znakomita propozycja zarówno dla osób, które cenią kontakt z naturą, jak i tych, które chciałyby odkryć atrakcje Gór Kaczawskich. Czekają tu chociażby Organy Wielisławskie, Przełęcze Komarnicka czy Widok – ale nie tylko! Dowiedz się, jakie jeszcze ciekawe miejsca i obiekty czekają na odkrycie na trasie po Sudetach.

Przepiękne krajobrazy gwarantowane (fot. Stanisław Małachowski)

Poniższa trasa rowerowa wytyczona jest w formie pętli obiegającej Góry Kaczawskie. To doskonały wybór dla doświadczonych kolarzy – świetnie odnajdą się na niej osoby, które nie wahają się nacisnąć na pedały podczas podjazdów, wiedząc, że u szczytu czeka na nich wyjątkowa nagroda – zachwycająca, górska panorama. Pomimo że trasa stanowi wyzwanie fizyczne, miłośnicy aktywnego wypoczynku mogą około 43-kilometrowy dystans swobodnie pokonać w 3-4 godziny.

Widok na Wojcieszów (fot. Stanisław Małachowski)

Trasa prowadząca w położone w Sudetach Góry Kaczawskie rozpoczyna się we wsi Sędziszowa. W miejscowości tej na turystów czekają pierwsze ciekawe atrakcje. Po obejrzeniu Jaskini Wielisławskiej, Organów Wielisławskich i ruin grodziska, należy ruszyć na południe – asfaltową drogą wojewódzką nr 328. Prowadzi ona do Wojcieszowa przez Świerzawę i Starą Kraśnicę. Podróż przebiega nawierzchnią bez wydzielonego pasa ruchu dla rowerzystów, dlatego należy tu zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza na krętych odcinkach biegnących pośród lasów, których na niej nie brakuje.

Wyjeżdżając z Wojcieszowa, należy przygotować się na ok. 4-kilometrowy podjazd pod Skopiec, stanowiący rozgrzewkę przed górskimi etapami. W okolicach szczytu i dalej w rejonie Przełęczy Komarnickiej trzeba poruszać się nieutwardzonymi drogami szutrowymi i kamienistymi. Do znajdującej się na trasie Doliny Trzmielowej prowadzi ścieżka skręcająca w lewo obok „Drzewa Sandałowego”, w stronę Maślaka i Folwarcznej.

Pamiątkowy kamień (fot. Stanisław Małachowski)

Dalej należy kierować się do jednego z najbardziej interesujących miejsc Gór Kaczawskich, a nawet całych Sudetów, czyli Przełęczy Widok, nazywanej Kapellą. Na odcinku tym górska trasa rowerowa biegnie w pobliżu miejscowości Podgórki, drogą asfaltową nr 365 przez Janochów i dalej 328 do Sędziszowa. Ostatni fragment opisywanej trasy biegnie „z górki” i po płaskim, dzięki czemu można nieco ochłonąć, podziwiając widoki.

Dojazd do trasy

Z racji, że opisywana trasa rowerowa wytyczona została w formie pętli, na miejsce jej startu można swobodnie dojechać własnym pojazdem. Osoby, które chciałyby jednak skorzystać z transportu publicznego, powinny rozpocząć wycieczkę śladami atrakcji Dolnego Śląska nie w Sędziszowej, a w Świerzawie. W tej miejscowości znajduje się dworzec PKP. W okolicy działają też prywatne firmy, oferujące przejazd np. do Poznania.

Atrakcje na trasie

Zlokalizowane na Dolnym Śląsku Góry Kaczawskie to zdecydowanie warty odwiedzenia region Polski. Zachodnią część Sudetów można przemierzyć pieszo, ale i pedałując po licznych trasach rowerowych biegnących przez miejsca obfitujące w atrakcje – wiele z nich związanych jest z geologiczną historią tego obszaru.

Góry Kaczawskie – Kraina Wygasłych Wulkanów

Ruszając na szlaki przecinające Pogórze i Góry Kaczawskie warto poświęcić nieco czasu, aby poznać ich przeszłość. Pasmo to jest bowiem jedynym miejscem w Polsce, na którym znajdują się pozostałości ze wszystkich procesów wulkanicznych. Co ciekawe, najwyższe szczyty Gór Kaczawskich, czyli Okole, Skopiec i Folwarczna są niczym innym, jak właśnie wygasłymi wulkanami!

Aby móc podziwiać panoramę Sudetów, warto obrać za cel stosunkowo niewielkie, stożkowe – charakterystyczne dla wulkanów – wzniesienia. Turyści, którzy chętnie odwiedzają te tereny, zachwalają jednak również wdzięki Przełęczy Komarnickiej i Kapelli. Pierwsza z nich jest miejscem w sam raz dla miłośników ciszy, spokoju i pięknych widoków, ale nawet tutaj czeka nietuzinkowa atrakcja. W okolicy Skopca znajduje się bowiem rzeźba Magdaleny Osak – uschła czereśnia obwieszona butami… znana powszechnie jako „Drzewo sandałowe”. Przełęcz Kapella to tymczasem miejsce słynące z bogactwa różnych gatunków roślin, zwłaszcza zachwycających kwiatów z rodziny storczykowatych.

"Drzewo sandałowe" (fot. Stanisław Małachowski)

Cuda natury na Dolnym Śląsku

W pobliżu punktu początkowego powyższej trasy – u podnóża wzniesienia Wielisławka – znajdują się kolejne warte uwagi atrakcje Dolnego Śląska wychodzące spod ręki „Matki Natury”:

• Pierwszym z nich jest Jaskinia Wielisławska. Pieczara o długości około 100 metrów rozbudza wyobraźnię turystów, którzy od lokalnych przewodników mogą usłyszeć opowieści o ukrytym w niej złocie.
• Drugim ciekawym obiektem geologicznym w tym rejonie są imponujących rozmiarów Organy Wielisławskie. Zlokalizowane na obszarze dawnego wyrobiska kamieniołomu skały są regularnie popękane, przez co wyglądają intrygująco.

Inne atrakcje w pobliżu trasy rowerowej w Górach Kaczawskich

Górska trasa rowerowa biegnąca z Sędziszowa przez Wojcieszów, Komarno i Podgórki skrywa także wiele zabytków, w tym miejsc kultury sakralnej i budynków historycznych. Należą do nich m.in.:

• Romański kościół św. Jana i św. Katarzyny w Świerzawie – kamienna świątynia z połowy XIII wieku leży na Kaczawskim Szlaku Średniowiecznych Polichromii.
• Rzeźba w Wierzbie – wykonane prawdopodobnie przez artystę-amatora dzieło przedstawiające rodzinę, ukryte jest w niewielkiej szczelinie w pniu drzewa.
• Renesansowy zamek i dwór w Starej Kraśnicy – imponująca posiadłość z XVI wieku obecnie niestety popada w ruinę. Nad głównym wejściem budynku wciąż można dostrzec płycinę z 16 herbami, podtrzymywaną przez portal manierystyczny z dwoma kolumnami.
• Kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wojcieszowie – w XIII-wiecznej świątyni można obejrzeć gotycką rzeźbę Madonny z Dzieciątkiem i całopostaciowe płyty nagrobne z XVI i XVII w.
• Ruiny szubienicy z pierwszej połowy XVII w. w Wojcieszowie – dobrze zachowana, sporych rozmiarów konstrukcja w kształcie baszty z kamiennymi filarami ukryta jest między drzewami na północny-wschód od centrum miasta.
• Pałace w Wojcieszowie – w mieście znajduje się kilka zabytków, które mogą zainteresować miłośników architektury. Należą do nich m.in.: pałac Bergmanna w Wojcieszowie Górnym (Bolesława Chrobrego 48) i dwór na wodzie w Wojcieszowie Dolnym (Bolesława Chrobrego 241).
• Ruiny folwarku w Trzmielowej Dolinie — budowla wznosząca się pomiędzy Komarnem i Podgórkami owiana jest tajemnicą. Mimo jej sporych rozmiarów niewiele o niej wiadomo.

Ruiny folwarku w Trzmielowej Dolinie (fot. Stanisław Małachowski)

Noclegi lub miejsca postojowe

Niewielki dystans do przejechania w ramach trasy rowerowej po Górach Kaczawskich można swobodnie pokonać w ciągu kilku godzin, co wyklucza konieczność poszukiwania noclegu w tym regionie. Turyści, którzy jednak chcieliby poświęcić więcej czasu na odkrycie górskich atrakcji Dolnego Śląska, bez trudu znajdą zakwaterowanie np. w miejscowości Komarno, Wojcieszowie lub w oddalonej o kilkanaście kilometrów Jeleniej Górze.

Komarno wita (fot. Stanisław Małachowski)

Przemierzając Sudety, warto zaplanować przerwę na regenerację sił na łonie natury. Porośnięte roślinnością, łagodne zbocza Gór Kaczawskich doskonale sprawdzają się jako miejsce postojowe. Osoby, które chciałyby połączyć odpoczynek z podziwianiem zachwycającej, górskiej panoramy, powinny zatrzymać się w okolicy Przełęczy Kapella. Ze znajdującego się tam punktu widokowego można swobodnie dostrzec nie tylko szczyty Gór Kaczawskich, ale i Karkonosze i Izery.

Gdzie zjeść

Na trasie rowerowej sporo jest niewielkich barów, w których można skosztować lokalnej kuchni, ale i punktów gastronomicznych, oferujących fast foody. Szukając nietuzinkowego miejsca, gdzie serwowane są smaczne, pożywne posiłki, warto zatrzymać się np. w restauracji Izba Rybacka w miejscowości Podgórki. W jej menu znaleźć można m.in. zupę z kalmarów, halibuta, pstrąga i wiele innych świeżych, głównie bałtyckich ryb, ale i owoców morza.

Dobrze wiedzieć

Kilkusetmetrowe szczyty Gór Kaczawskich, takie jak wznoszący się na wysokość 724 m n.p.m. Skopiec, można odwiedzić o każdej porze roku, o ile tylko pozwalają na to warunki atmosferyczne. Region ten prezentuje się szczególnie urokliwie zwłaszcza na przełomie kwietnia i maja, kiedy kwitną storczyki porastające Pogórze Kaczawskie.

Podczas wycieczki po pełnym atrakcji regionie Dolnego Śląska warto wybrać się do Punktu informacji turystycznej w Świerzawie (Jeleniogórska 58) lub Wojcieszowie (ul. Bolesława Chrobrego 105). W obiektach tych można uzyskać informację na temat ciekawych miejsc, aktualności i wydarzeń lokalnych, otrzymać mapy i przewodniki, które mogą okazać się bezcenne podczas pokonywania tras, a także kupić pamiątki.

Na obszarze Gór Kaczawskich wytyczono sporo ciekawych szlaków turystycznych. Jednym z nich jest Szlak Wygasłych Wulkanów o długości około 100 km. Rozpoczyna się on w Złotoryi, a kończy w Legnickim Polu. Miłośnicy architektury i sztuki mogą podążyć także Szlakiem Średniowiecznych Polichromii. Na jego trasie znajdują się obiekty sakralne położone m.in. w Siedlęcinie, Pogwizdowie i w Świerzawie. Co ciekawe, świątynię wzniesioną w ostatniej z tych miejscowości można zwiedzać zarówno klasycznie, jak i korzystając z audioprzewodników, a nawet gogli wirtualnej rzeczywistości. Dodatkowo w miesiącach letnich organizowane jest tu wydarzenie pod nazwą „Nocne Zwiedzanie Świerzawy” połączone z koncertami. Wydarzenie to jest też okazją do zapoznania się z pracami lokalnych artystów.

Paszport Odkrywcy Krainy Wygasłych Wulkanów

Osoby, które mają w sobie żyłkę zdobywcy, powinny podczas odkrywania uroków Gór Kaczawskich, koniecznie zapytać w Sudeckiej Zagrodzie Edukacyjnej (Dobków 66) lub w tutejszych pensjonatach i restauracjach o Paszport Odkrywcy Krainy Wygasłych Wulkanów.

O Krainie Wygasłych Wulkanów informuje znak (fot. Stanisław Małachowski)

Jest to wyjątkowa atrakcja dla dzieci, które podczas udziału w warsztatach lub odwiedzania niektórych obiektów na Dolnym Śląsku mogą zdobyć pieczątki. Kolekcjonowanie ich sprawi z pewnością sporo frajdy także dorosłym. Podczas przemierzania powyższej trasy rowerowej można wbić stempel do paszportu m.in. w Restauracji Villa Greta w Świerzawie (Dobków 59).

Praktyczne wskazówki

Nawet w niewielkie góry, takie jak te, które stanowią część Sudetów Zachodnich, warto wyruszać na odpowiednio wyposażonym jednośladzie typu MTB, Gravel, Enduro lub Trail. Dzięki m.in. odpowiedniej amortyzacji i szerokim oponom pozwalają one czerpać najwięcej przyjemności z pokonywania górskich tras rowerowych. Osoby, które często zbaczają z utartych ścieżek, powinny rozważyć noszenie podczas tego typu wypraw zbroi, ochraniaczy na nadgarstki, łokcie i kolana. Każdy rowerzysta musi też oczywiście dla własnego bezpieczeństwa uprawiać ulubiony sport w odpowiednio dopasowanym kasku rowerowym na głowie.

Tak wygląda trasa z Przełęczy (fot. Stanisław Małachowski)

Nikomu, kto kocha kolarstwo, nie trzeba tłumaczyć też, jak ważny dla komfortu jazdy jest właściwy dobór odzieży. Strój sportowy powinien być przede wszystkim wygodny i funkcjonalny, ale dla wielu osób ma też duże znaczenie, czy dobrze się on prezentuje. Wychodząc naprzeciw ich potrzebom, topowe firmy produkujące ubrania dla miłośników aktywnego wypoczynku oferują szeroki wybór modnych t-shirtów i spodenek na rower, stylowych bluz kolarskich, czy też wszelkiego rodzaju akcesoriów, takich jak rękawiczki, okulary, nakrycia głowy i bielizna termoaktywna. Jeśli mowa o ubraniach na rower, to należy pamiętać, że nawet planując wycieczkę w słoneczne dni, warto mieć w plecaku lub sakwach kurtkę przeciwdeszczową na wypadek załamania się pogody.

Ruszając w opisywaną powyżej trasę, warto spakować nieco prowiantu i napojów. Ich zapasy można w razie potrzeby wygodnie uzupełnić w większych sklepach zlokalizowanych np. w Świerzawie lub Wojcieszowie. Nawet w tych miejscowościach jednak na próżno szukać serwisu rowerowego (najbliższy znajdują się w Jeleniej Górze). Dlatego też koniecznie należy wyposażyć się w zestaw naprawczy z pompką, narzędziem wielofunkcyjnym, łatkami lub zapasową dętką. A że w razie sytuacji losowej ucierpieć może nie tylko rower, to w plecaku kolarza – turysty musi znaleźć się również miejsce na apteczkę pierwszej pomocy.

Co warto zabrać ze sobą do jedzenia? (fot. Stanisław Małachowski)

Inne przedmioty, które mogą przydać się podczas przemierzania górskich tras rowerowych w poszukiwaniu atrakcji Dolnego Śląska to:

• mapa lub nawigacja GPS,
• naładowany telefon komórkowy,
• aparat fotograficzny,
• lornetka.