Dolny Śląsk rowerem przez 114 km historii i przyrody

Opis trasy

Najpopularniejsze trasy rowerowe Dolnego Śląska prowadzą przez Wrocław, Karpacz czy Szklarską Porębę. Nie każdy miłośnik dwóch kółek wie jednak, że wiele do zaoferowania mają także inne krainy tego regionu. Jedną z nich są okolice położonej na pograniczu Przedgórza Sudeckiego Nysy. Jeziora Nyskie i Otmuchowskie, Szlak Czarownic oraz malownicze stare dwory – to tylko kilka z atrakcji turystycznych, które zobaczyć można pokonując trasę rowerową po tym obszarze!

Rynek w Paczkowie. (fot. Roweromaniak)

Poniższa trasa rowerowa po terenie Dolnego Śląska została wytyczona na dystansie 114 km. Jej przejechanie w dobrym tempie zajmuje mniej więcej 9-10 godzin. W około 90% droga prowadzi po utwardzonej nawierzchni. Pozostałe 10% stanowią fragmenty trawiaste, kamieniste lub brukowane. Przeważnie droga współdzielona jest z innymi pojazdami, choć na niektórych jej odcinkach wytyczona została przestrzeń dedykowana dla rowerzystów.

Dobry stan większości nawierzchni na opisywanej trasie, sprawia, że z przejechaniem tego ponad 100-kilometrowego dystansu mogą poradzić sobie także początkujący miłośnicy dwóch kółek, o ile mają już pewne doświadczenie w zwiedzaniu z perspektywy siodełka. Ze względu na swoją długość stanowi ona jednak wyzwanie nawet dla dorosłych rowerzystów, dlatego też nie jest to propozycja odpowiednia na wyprawę z dziećmi.

Wycieczka rowerowa po Dolnym Śląsku śladami zabytków, ale i urokliwych miejsc na łonie natury, rozpoczyna się w Nysie. Po obejrzeniu atrakcji turystycznych tego miasta należy udać się na zachód, w kierunku Jeziora Nyskiego, przez Otmuchów, a stąd na północny zachód, wzdłuż brzegu Jeziora Otmuchowskiego, aż do Lubiatowa. Z tej miejscowości trzeba ruszyć na południowy zachód, do Paczkowa, z którego można udać się na mały objazd do oddalonej o około 10 kilometrów, położonej w już Czechach, wsi Bernartice.

Wieża ciśnień w okolicy wsi Bernartice. (fot. Roweromianiak)

Po ponownym przejechaniu przez Paczków należy skierować się na zachód – do Błotnicy i dalej na północ do Topola, Doboszowic, Niedźwiedzia aż do Ziębic. Na kolejnych odcinkach trasa wiedzie na południowy wschód. Na etapie od Osiny Małej i Wielkiej, a następnie do wsi Chociebórz prowadzi ona momentami po nieutwardzonej nawierzchni. Kolejnymi punktami na szlaku są miejscowości Kamiennik, Zurzyce, Słupice. W połowie drogi do miejscowości Nowaki znajduje się niewielki zbiornik wodny. Dalej jadąc na południe przez Radzikowice i Jędrzychów dociera się z powrotem do Nysy, gdzie kończy się już powyższa trasa rowerowa.

Zbiornik retencyjny w okolicy miejscowości Nowaki. (fot. Roweromaniak)

Dojazd do trasy

Ta trasa rowerowa to pętla, która rozpoczyna i kończy się w Nysie. Przez miasto przebiega linia kolejowa, dlatego najwygodniejszy dojazd jest z wykorzystaniem połączeń PKP, np. z Kędzierzyna-Koźla lub Opola.

Jeśli chcemy wyruszyć z innej miejscowości, warto zainteresować się lokalnie kursującymi busami, które oferują transport z większych miast regionu, a wiele z nich umożliwia przewóz roweru.

Atrakcje na trasie

Poniższa trasa rowerowa została wytyczona na obszarze województwa opolskiego i dolnośląskiego. Jej początkowa część biegnie w sąsiedztwie koryta Nysy Kłodzkiej. Płaskie, równinne tereny, przez które przebiega, wykorzystywane są głównie jako obszary rolnicze. Wśród pól i łąk rozsiane są wsie, ale i nieco większe miasteczka. W wielu z nich można znaleźć warte odkrycia atrakcje turystyczne – zabytki kultury, budynki sakralne, ale i malownicze zakątki natury.

Nysa – Śląski Rzym

Dawna stolica Księstwa Nyskiego to miejsce o bogatej historii. Przez ponad pół wieku rządy nad miastem sprawowali biskupi, co odczuć można także w tutejszej architekturze. Na terenie Nysy znajduje się aż 12 kościołów, ale i wiele zachowanych do naszych czasów fragmentów murów obronnych, chroniących miasto w czasie rozkwitu handlu. Obiekty, które warto odwiedzić podczas pobytu w Nysie to z pewnością:

• Bazylika pw. św. Jakuba Apostoła i św. Agnieszki – największa świątynia w Nysie. Gotycki kościół pochodzi z XV wieku. W 2009 roku otrzymał od Benedykta XVI tytuł honorowy Bazyliki Mniejszej. Kościół został także ustanowiony przez Prezydenta Polski Pomnikiem Historii.
• Dom Wagi Miejskiej – dawna izba miar i wag oraz siedziba zarządu administracyjnego księstwa biskupiego z XVII wieku, a obecnie biblioteka.
• Wieża Wrocławska i Wieża Ziębicka – fragmenty średniowiecznych fortyfikacji miejskich wybudowanych w stylu gotyckim.
• Fort Prusy – usytuowany na Winnym Wzgórzu, na planie pięcioramiennej gwiazdy obiekt to jeden z najciekawszych elementów nyskich fortyfikacji. Stanowi najbardziej rozpoznawalną atrakcję turystyczną Nysy.

Zbiorniki retencyjne na Nysie Kłodzkiej

Na wschód od miasta znajdują się trzy zbiorniki retencyjne utworzone na Nysie Kłodzkiej. Pierwszy z nich to Jezioro Nyskie. Na jego obszarze znajduje się elektrownia wodna. Tereny otaczające zbiornik zamieszkuje wiele gatunków ptaków. W wodach jeziora występuje sporo ryb, w tym m.in. sandacz, szczupak, okoń i leszcz. Piaszczysty, północno-wschodni brzeg Jeziora Nyskiego to miejsce, w którym nie brakuje atrakcji. W znajdujących się tutaj ośrodkach wczasowych i portach jachtowych chętnie odpoczywają mieszkańcy pobliskiego miasta, ale i turyści. 

Nieco dalej na wschód, w pobliżu Otmuchowa, znajduje się Jezioro Otmuchowskie. Retencyjny zbiornik zaporowy oraz usytuowana u jego ujścia elektrownia wodna powstały w latach 1928-33. Na jego terenie znajduje się port, w którym cumują łodzie i żaglówki. Woda w zbiorniku jest zdatna do kąpieli, jednak na jego brzegach nie ma wyznaczonych miejsc strzeżonych dla miłośników wodnej rekreacji.

Ostatnim ze zbiorników retencyjnych na Nysie Kłodzkiej, obok których biegnie powyższa trasa rowerowa po Dolnym Śląsku, jest Zalew Paczkowski. Składają się na niego dwa akweny wodne: Kozielno i Topola. Podobnie jak Jezioro Nyskie jest on wykorzystywany do celów energetycznych (na jego brzegach wznosi się elektrownia wodna), ale jest również siedliskiem dużej liczby ptaków oraz zbiornikiem pełnym różnych gatunków ryb. 

Szlak czarownic

Na terenie powiatu Nyskiego w 2009 roku utworzono trasę rowerową „Szlak czarownic”. Podążający nią turyści, mogą odwiedzić miejsca związane z historią średniowiecznych procesów czarownic. Rozpoczyna się ona w Paczkowie i biegnie przez Otmuchów i Nysę do Głuchołaz. Tam spotyka się z czeskim odpowiednikiem szlaku, który prowadzi aż do Mohelnic. W położonych na trasie Nysie i Sumperku znajdują się stałe ekspozycje poświęcone tej tematyce. 

Atrakcje turystyczne należące do „Szlaku czarownic”, które można zobaczyć, podążając opisywaną trasą rowerową, to m.in.:

• Dom Kata w Paczkowie;
  
  
• Krzyże pokutne w pobliżu Unikowic, Lubiatowa i Nowaków;

Krzyż pokutny w pobliżu Unikowic. (fot. Roweromaniak)

• pomnik Żony kata w Otmuchowie;
  
  
• Otmuchowski Zamek Biskupi z XIII wieku, w którym znajduje się cela głodowa;
  
  
• Hexenberg (Góra Czarownic), gdzie miały odbywać się sabaty wiedźm.

Pozostałe atrakcje turystyczne trasy rowerowej po Dolnym Śląsku

Pokonując pętlę po obszarze Dolnego Śląska, warto zatrzymać się także przy następujących zabytkach:

• Pomnik upamiętniający ofiary I Wojny Światowej w Kozielnie – na jego froncie wyryto napis w języku niemieckim o treści „Nasi bohaterowie”. 
   
• Stary dwór w Błotnicy – budynek był w przeszłości siedzibą tutejszych właścicieli ziemskich.

Stary dwór w Błotnicy. (fot. Roweromianiak)

• Muzeum Domu Śląskiego w Ziębicach – obiekt ten słynie zarówno ze wspaniałej kolekcji przedmiotów codziennego użytku, dzieł sztuki i odrestaurowanych mebli, jak i ogromnej wiedzy historycznej jego pracowników. 
   
   
• Grodzisko datowane na okres X-XI wieku – położone przy drodze z Błotnicy do Topoli miejsce z widocznymi wałami.

Droga do Grodziska. (fot. Roweromaniak)

• Muzeum Gazownictwa w Paczkowie – fascynujące miejsce, które zachwyca m.in. ogromnym zbiorem gazomierzy, oryginalnie zaprezentowanych w zabytkowym zbiorniku gazu z początku XX wieku.

Muzeum Gazownictwa w Paczkowie. (fot. Roweromaniak)

• Świątynie, w tym m.in. barokowy kościół w Topoli pw. św. Bartłomieja Apostoła i kościół parafialny św. apostoła Szymona i Judy Tadeusza.

Kościół parafialny św. apostoła Szymona i Judy Tadeusza. (fot. Roweromaniak)

Noclegi lub miejsca postojowe

Okolica, w której została wytyczona powyższa trasa, nie posiada zbyt bogatej bazy hotelowej. Płaską trasę biegnącą w większości po utwardzonej nawierzchni kolarz może z powodzeniem pokonać w ciągu jednego dnia, dlatego nie ma potrzeby poszukiwania miejsca na nocleg w innym miejscu niż sama Nysa.

Warto oczywiście zaplanować kilka postojów. Dobrym miejscem na krótki odpoczynek jest okolica mijanych akwenów wodnych: Jeziora Nyskiego, Otmuchowskiego, Zalewu Paczkowskiego oraz Zbiornika Nowaki.

Gdzie zjeść

Podczas przemierzania Dolnego Śląska rowerem można natknąć się na wiele miejsc, serwujących smaczne jedzenie. Na uwagę zasługują m.in. Restauracja Paczkowska (ul. Wojska Polskiego 40, Paczków), słynąca z bogatego menu pełnego klasycznych, sprawdzonych dań. Osoby, które chciałyby posilić się na dalszym etapie wycieczki, powinny zatrzymać się natomiast w Restauracji Ceglanej w Ziębicach (ul. Przemysłowa 36B). Cieszy się ona opinią klimatycznego miejsca, z miłą, ale i profesjonalną obsługą.

Dobrze wiedzieć

Wycieczkę rowerową po Dolnym Śląsku, warto rozpocząć od wizyty w tutejszym Punkcie Informacji Turystycznej (ul. Piastowska 19, Nysa). Na odwiedzających czeka mnóstwo bezpłatnych broszur i map w kilku językach, pieczątki, które pozwalają na oznaczenie odwiedzonych atrakcji turystycznych Nysy i jej okolic, a także ekspozycje historyczne i wystawy tematyczne.

W trasę rowerową z Nysy można wybrać się o dowolnej porze roku. Osoby, które lubią uczestniczyć w lokalnych imprezach, zwłaszcza Ci kolarze, którzy kochają także aktywny wypoczynek nad wodą, powinni jednak odwiedzić ten region w lecie. Wtedy to można np. wykąpać się w jeziorze lub wziąć udział w jednym z wielu wydarzeń cyklicznych organizowanych na terenach Jeziora Nyskiego. Do najciekawszych z nich należą:

• Festiwal Ognia i Wody (koniec sierpnia);
• Mistrzostwa Skuterów Wodnych (początek lipca);
• Regaty Żeglarskie o Błękitną Wstęgę Jeziora Nyskiego (sierpień/wrzesień);
• Zawody o Złotą Śrubę (lipiec).

Praktyczne wskazówki

Aby podróż po okolicach Nysy, koryta Nysy Kłodzkiej, retencyjnych jezior Otmuchowskiego i Nyskiego oraz Ziębic przebiegła bezpiecznie i komfortowo, należy wyruszyć w nią na dobrze wyposażonym rowerze z wygodnym siodełkiem. Świetnie sprawdzą się, np. modele trekkingowe lub MTB.

Każdy, kto planuje zwiedzanie Dolnego Śląska rowerem, powinien posiadać przy sobie podstawowy zapas płynów oraz prowiant. Na trasie znajduje się wiele sklepików, z których usług można skorzystać w razie potrzeby. Mimo to dobrze jest mieć pod ręką sprawdzone przekąski dla sportowców np. baton proteinowy lub żel energetyczny, które pomogą szybko odzyskać siły podczas wzmożonego wysiłku fizycznego.

Pokonując drogi Dolnego Śląska, należy pamiętać o odpowiednim oświetleniu rowerowym, kasku i funkcjonalnym, wygodnym stroju kolarskim. Do plecaka lub sakwy rowerowej warto spakować również:

• zestaw naprawczy składający się m.in. z dętki zapasowej, łatek, pompki, wielofunkcyjnego narzędzia lub kluczy;
• mapy regionu lub GPS;
• apteczkę pierwszej pomocy;
• krem z filtrem UV, okulary przeciwsłoneczne, kurtkę przeciwdeszczową.