Trasa rowerowa – Czeskie Zamki Moraw

Opis trasy

Chociaż na Morawach znajduje się mnóstwo zabytkowych zamków i ciekawych wiosek, to do tego regionu Czech turystów przyciągają przede wszystkim wina. Aż 96 procent wszystkich winnic w tym kraju znajduje się na Morawach. Drugą siłą tej części Czech są ścieżki rowerowe. Zabieranie ze sobą samochodu na Morawy jest zbrodnią. Ten region oferuje ponad 1,2 tys. km ścieżek rowerowych, świetnie oznakowanych. 

Zaproponowana trasa stanowi część Morawskich Szklaków Winnych. Liczy sobie niewiele ponad 113 kilometrów. Ze względu na długi dystans i miejscowe utrudnienia, nie nadaje się ona na wycieczki z dziećmi. Droga oferuje mnóstwo atrakcji. Przy okazji można zobaczyć takie miejsca, jak Kolumnady na Reistna, Pałac Valtice, Narodowe muzeum rolnictwa. Aby nie tylko pokonać ten dystans, ale też znaleźć czas i siły na zwiedzanie, trzeba zarezerwować sobie cały dzień. A najlepiej kilka dni i połączyć tę trasę z innymi, bardzo atrakcyjnymi szlakami w okolicy. Warto, bo jest tutaj mnóstwo miejsc, które są idealne do wykonania pamiątkowych fotografii. Dzięki nim, wspomnienia nie ulotnią się tak szybko i będzie można łatwo je odświeżyć.

Widok na winnice

Trasa ma 113 km. Można ją przejechać na raz lub poszukać miejsca na nocleg. Miejsc do przenocowania jest całkiem sporo na tym odcinku. Nie będzie również problemu ze znalezieniem restauracji, czy pizzerii.

Przebycie tej trasy razem ze zwiedzaniem zajmie około 8 godzin. Dlatego na wszelki wypadek trzeba mieć ze sobą odpowiednie zapasy wody i prowiantu.

Z przejechaniem tego dystansu poradzi sobie nawet osoba początkująca, o ile wybierze e-bike. Tego rodzaju rower jest bardzo popularny w Czechach. Dla tych bardziej zaawansowanych odpowiednie będą rowery gravel, MTB, czy cross. Jazda na nich nie powinna być nadmiernym obciążeniem. Należy znać własne możliwości, ograniczenia i do nich dopasować jednoślad.

Jeżeli chodzi o nawierzchnię, to w większości jest ona przyjazna, nawet dla początkujących rowerzystów. Aż 88 procent to asfalt. W niektórych miejscach można spodziewać się piachu lub bruku. Na całym odcinku są jedynie dwa większe wzniesienia. Sporą niedogodnością jest natomiast to, że szlak prowadzi aż w 80 procentach drogami, po których poruszają się samochody. Wiąże się to z koniecznością ciągłego uważania i nie można tak do końca oddać się podziwianiu widoków, czy rozmowie z towarzyszem/towarzyszką podróży. Tylko 20 procent dystansu to typowa ścieżka dla rowerów.

Mimo, iż na Morawach infrastruktura rowerowa jest bardzo przyjazna dla rowerzystów, to odradzamy zabieranie dzieci, gdyż na proponowanej trasie (i praktycznie na każdym innym szlaku na Morawach) występują odcinki, na których poruszamy się wspólnie z ruchem samochodowym.

Trasa prowadzi przez następujące miasta: Mikulov, Valtice, Podivín, Dubňany, Veselí nad Moravou, Strážnice, Dubňany. Znajdują się również na niej dwie wsie – Hlohovec, Čejkovice,

Piwnica winna, fot. Davin Marvan

Wycieczka zaczyna się w Mikulovie. W niej jest też pierwsza atrakcja w postaci pałacu. Aby wyjechać z miasta należy kierować się na ulicę Pod Platanem następnie na Republikanskie obrany, minąć rondo i jechać dalej ulicą Jiryskową. Następnie trzeba skręcić w prawo. Należy trzymać się tej drogi aż do kolejnej miejscowości o nazwie Valtice.

W niej są między innymi pałac i Muzeum Rolnictwa. Później trzeba kierować się na Hlohovec, Breclav i Lednice. Z nich można dojechać do Podivina. Po drodze jest jeszcze kilka mniejszych miejscowości. Następnym przystankiem na trasie są Dubnany z licznymi restauracjami oraz kąpieliskiem.

Zamek Lednice

Następnie należy kierować się na Ratiskovice, a z nich na Sudomerice. Z nich trzeba się dostać do Straznic. Za nimi jest miejscowość o nazwie Vnorovy. W niewielkiej odległości od niej znajduje się Veselí nad Moravo. Ze względu na dużą liczbę restauracji i punktów noclegowych, warto się tutaj zatrzymać na dłużej. Można wypocząć przed drogą powrotną, ponieważ to już koniec wycieczki rowerowej.

Dojazd do trasy

Najlepiej dojechać własnym samochodem. W początkowej miejscowości znajduje się stacja kolejowa. Można do niej dojechać na przykład z Brna. Kursują tutaj dwie linie kolejowe:

• 340 Brno - Uherské Hradiště;
• 343 Hodonín - Veselí nad Moravou – Vrbovce.

Niestety niektóre przystanki są czynne tylko sezonowo. Czasami linie kolejowe bywają nieczynne. Może być również problem z zakupem biletu przez internet. Dlatego najpewniejszy będzie własny samochód.

Atrakcje na trasie

• Pałac w Mikulovie – rzuca się w oczy już z daleka. Podobno gościł w nim nawet sam cesarz Napoleon Bonaparte. Zamek ma styl barokowy i stanowi największą atrakcję turystyczną tego miasta. Przy zwiedzaniu obowiązkowe punkty to biblioteka i sala przodków. Najciekawszym elementem w tej ostatniej są obrazy przedstawiające dawnych właścicieli tej wspaniałej posiadłości. Warto tutaj jeszcze wspomnieć o tym, że obok niego znajduje się ogród zamkowy. To największy tego rodzaju obiekt w całych Czechach! Do ogrodu można się dostać jedynie w sezonie, czyli od kwietnia do września. W zamku można obejrzeć również wystawę dotyczącą historii winiarstwa. W końcu to Morawy, które kochają i słyną z tego trunku! 
• Cmentarz Wojskowy w Czeskiej Skalicy – znajdują się na nim polegli z 1866 roku między Czeską Skalicą a miejscowością Zlíč.
• Brama do Wolności Pomnik - monument poświęcony pamięci czterystu mężczyzn i kobiet, którzy zginęli na granicach Czechosłowacji podczas próby ucieczki za „żelazną kurtynę” w latach 1945-1989. Pomnik powstał również dla tych, którzy zostali przymusowo wygnani z ojczyzny, Instytut Pamięci Narodowej i Konfederacji Więźniów Politycznych Słowacji zainicjowały wzniesienie pomnika Brama Wolności pod zamkiem Devín u zbiegu rzek Morawy i Dunaju. Pomnik został uroczyście odsłonięty 17 listopada 2005 r., w Dniu Walki o Wolność i Demokrację, przez Przewodniczącego Rady Narodowej Republiki Słowackiej Pavol Hrušovský. Praca autora Petra Meszároša przedstawia złamaną bramę, wewnątrz której znajduje się zakrzywiona metalowa krata.
• Zabytkowy most – prowadzi na dawną wyspę Portz. Został wybudowany w stylu barokowym w XVII wieku. Znajduje się w niewielkiej odległości od granicy z Austrią. Gruntowanie go przebudowano i odrestaurowano w 2020 roku. W 1872 roku, podczas budowy linii kolejowej Břeclav – Mikulov – Hrušovany nad Jeviškou most został oddzielony od wyspy i stracił wszelkie znaczenie. Zaczął niszczeć. Dopiero w 1989 roku ponownie otwarto go dla publiczności. Jednak bardzo niewiele pozostało z jego dawnej świetności. Miasto Mikulov, gmina Sedlec i gmina Drasenhofen współpracowały przy renowacji mostu. Całkowity koszt wyniósł 35 mln CZK. Na szczęście 90 procent zostało sfinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego za pośrednictwem programu Interreg VA Austria – Czechy 2014-2020. Rekonstrukcja mostu zdobyła główną nagrodę w konkursie Pomnik Roku 2020 w kategorii ponad 2 mln CZK.
• Muzeum „Żelaznej Kurtyny” w Valtiec - prezentuje długą historię służby na granicy państwowej ze szczególnym uwzględnieniem lat 1951-1989. W tym czasie granica była ściśle strzeżona. Dołożono wszelkich starań, aby nikt nie mógł się przez nią przedostać. Stąd nazwa „żelazna kurtyna”. Muzeum Żelaznej Kurtyny Valtice jest pierwszym tego typu obiektem w Republice Czeskiej. Powstało po to, żeby pokazywać rzeczywistą sytuację na granicy w XX wieku, bez propagandy. Standardowo muzeum jest otwarte w godzinach: 10:00-17:00. Jednak w zależności od miesiąca, są to różne dni. Dlatego przed przyjazdem trzeba to sprawdzić na stronie internetowej. Dla grup oferowane są zniżki na bilety, ale należy wcześniej uprzedzić o swoim przybyciu. Ceny prezentują się następująco: dorosły: 100,- Kč (4 Euro), dzieci, studenci, seniorzy: 80,- Kč (3,2 Euro), rodzina: 250,- Kč (10 Euro).
• Kolumnady na Reistna – to stąd jest najlepszy widok na kompleks pałacowy Lednice-Valtice! Wybudowanie tej kolumnady zlecił książę Josef I. Lichtenstein. Można na niej zobaczyć ozdoby przedstawiające najbardziej znane postaci z mitologii. Dla księcia kolumnada była pamiątką dla dawnych przodków. Na płaskim dachu jest platforma widokowa. 
• Pałac Valtice – to dawna rezydencja rodu Lichtenstein, wybudowana w stylu barokowym. Pałac był budowany łącznie aż przez 13 książąt. W XVIII wieku ta budowla pod względem wyposażenia i całokształtu była porównywana do dworu cesarskiego w Wiedniu. Największe zainteresowanie turystów budzą dziedziniec honorowy, wnętrza pałacu oraz Salon Win Republiki Czeskiej. W tym ostatnim znajduje się stała ekspozycja, na której można spróbować świetnych win z Moraw i Czech. Dodatkową rozrywkę stanowi spacer po ogrodach pałacowych, w tym ziołowych. 
• Narodowe muzeum rolnictwa – dostępne w nim ekspozycje mają na celu pokazanie, że Morawy Północne i czeski Śląsk to tereny rolnicze o długiej tradycji produkcji żywności, oraz maszyn rolniczych. Można tutaj zobaczyć wystawy tych dwóch obszarów. Dodatkowym atutem jest możliwość poznania regionalnych tradycji rolno- spożywczych. W muzeum na turystów czekają między innymi: ciągniki, maszyny do przetwórstwa pasz i maszyny do przetwórstwa zbóż. W Depozycie Żywności przy użyciu metod interaktywnych można dowiedzieć się bardzo wiele o artykułach spożywczych. Natomiast w Galerii Czeskiej Żywności zaprezentowano 30 współczesnych ciekawych produktów żywnościowych. Narodowe Muzeum Rolnictwa w Ostrawie to element projektu Technotrasa – Surowe Piękno. Jego zadaniem jest prezentowanie surowej urody regionu oraz prawdziwych historii przemysłowców, hutników, górników, chłopów, włókienników, kolejarzy, kapeluszników, leśników, młynarzy i żołnierzy. Muzeum jest otwarte przez cały rok od poniedziałku do niedzieli w godzinach 10.00–18.00. Ostatnie zwiedzanie rozpoczyna się na pół godziny przed zamknięciem. Normalny bilet dla osoby dorosłej kosztuje: 150 Kč. Dzieci i młodzież do 18 roku życia, uczniowie powyżej 18 roku życia w grupach szkolnych, wchodzą za darmo. Połowa ceny obowiązuje w przypadku seniorów, czyli osób po 70. roku życia.
• Nowy Dwór Liechtenstein – to przepiękny zamek, otoczony równie urokliwym parkiem. Ten ostatni ma powierzchnię aż 200 hektarów. Razem z pałacem w sąsiedniej miejscowości Valtice od 1996 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Zostało docenione za szczególną wartość historyczną i kulturalną dla świata.
• Rezerwat przyrody w Brzecławiu – to doskonały przykład lasu łęgowego z dębem szypułkowym, jesionem wąskolistnym, lipą drobnolistną. Można tutaj również spotkać takie grzyby, jak na przykład: żyłkowiec różowawy, miękusz szafranowy. Występujące w tym rezerwacie ptaki to: siniak, pełzacz ogrodowy. Warto zwrócić uwagę również na żabę moczarową, która jest rzadko spotykanym gatunkiem.
• Teichschlösschen / ZAMEK RYBNIČNÍ - znajduje się około 2 km na południe od Lednic na północnym brzegu Stawu Środkowego (Prostřední rybník). To prosty budynek w stylu klasycystycznym. Jest dziełem architekta Kornhäusela w 1816 roku. Elementy wyróżniające ten zabytkowy obiekt to: trzy francuskie okna, balkon ze stożkową balustradą. Na samym początku z zameczku korzystali naganiacze i myśliwi w czasie polowania na ptaki. Obecnie w budynku znajduje się wystawa ptactwa wodnego oraz szkoła rolnicza. Istnieje możliwość jego zwiedzenia, ale wyłącznie po wcześniejszym uzgodnieniu. Zamek jest popularnym miejscem na wesele. Można w nim wynająć miejsce noclegowe.
• Kolonada – Lednice – to kolumnada uzdrowiskowa powstała w 2014 roku. Stanowi połączenie centrum wsi z domami uzdrowiskowymi. Jedną z największych atrakcji są trzy fontanny z biczami wodnymi. Uzupełnieniem są efekty świetlne. Fontanny działają w godzinach od 10:00 do 20:30, a w miesiącach letnich do 23:00. Nie można się w nich kąpać, ani pływać.
• Ogrody Pałacowe w Lednicach – są częścią wpisanego na listę UNESCO zespołu pałacowo-parkowego. Powstały w XVIII wieku. Między roślinnością jest kilkadziesiąt rzeźb i budynków ogrodowych. Łączą się z parkiem zamkowym w Valticach. Ich łączna powierzchnia to około 300 kilometrów kwadratowych. Można tutaj podziwiać między innymi 70-metrowy minaret, staw z wyspami i wiele romantycznych budowli.
• Zamek Lednice – to kompleks parkowy, w którym nie brakuje drzew, romantycznych budowli, stawów i zakątków dla zakochanych par. Nazywa się go Ogrodem Europy i został wpisany na listę UNESCO. Wokół zamku znajdują się wspaniały ogród francuski i przepiękny park angielski. Towarzyszą im romantyczne budowle. Zamek jest doskonałym przykładem na to, że rozrzutność arystokracji może być czymś przydatnym dla przyszłych pokoleń.
• Zamek Zahrady – znajdujące się zaraz obok niego ogrody zostały w 1998 roku wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ogród pałacowy jest utrzymany w stylu angielskim. To idealne miejsce do spacerowania i do fotografowania. Drugą część ogrodów stanowi wczesnobarokowy regularny Ogród Kwiatowy (Květná zahrada).
• Widoki na winnice – można się nimi rozkoszować praktycznie przez całą drogę, ponieważ Morawy z nich słyną. To też dobra okazja do fotografowania.
• Wieża widokowa w Radošov - w maju 2014 roku powstała 15-metrowa ogólnodostępna wieża widokowa, która została zaprojektowana przez architekta z Hodonín Regina Kubrická we współpracy z firmą projektową i statyczną J2L CONSUL.
• Lednicki Minaret – jest to wieżą widokowa w stylu mauretańskim. Znajduje się w centrum zespołu pałacowego Lednice-Valtice. Minaret jest jedną z największych tego rodzaju budowli, w kraju nieislamskim. Powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. Ma wysokość 60 metrów i aż trzy galerie widokowe. Aby dostać się na jej szczyt należy pokonać 302 stopnie. Dla tego widoku naprawdę warto! Do Minaretu można się dostać statkiem wycieczkowym lub spacerem.

Noclegi lub miejsca postojowe

Na tak długiej trasie miejsc do noclegu nie brakuje. Można zatrzymać się w hotelu lub w jednym z pokojów gościnnych, czy pensjonatów. Chociaż przejechanie tej trasy w ciągu jednego dnia jest fizycznie możliwe, to zawsze da się ten dystans rozłożyć na dwa dni. To dobry sposób na przedłużenie wycieczki i zyskanie więcej czasu na zwiedzanie. Średnio nocleg kosztuje tutaj 90 złotych od osoby. Wiele obiektów można zarezerwować przez Booking.pl.

Gdzie zjeść

Praktycznie w każdej miejscowości znajduje się jakaś restauracja. W małych wioskach są miejsca postojowe dla rowerzystów przy kawiarniach lub barach. Serwowane dania są zazwyczaj smaczne i mocno zbliżone cenowo do polskich restauracji. Nie ma problemu z płaceniem kartą w razie potrzeby.

Dobrze wiedzieć

Warto wybrać się na wycieczkę we wrześniu, bo wtedy zaczynają się zbiory winogron, co jest dodatkową atrakcją. W tym miesiącu temperatury są bardzo zbliżone do tych w Polsce. Dlatego dobrze mieć ze sobą na przykład kurtkę przeciwdeszczową czy ciepłą bluzę. Gdy jest się na Morawach, to nie można pominąć wizyty w dobrej winarni. Do tego celu przyda się jakichś bardziej elegancki strój. Dobrym rozwiązaniem jest zabranie ze sobą większej liczby ubrań, aby każdego dnia mieć coś na zmianę. W przypadku zaplanowanego noclegu nie ma konieczności zabierania ze sobą suszarki do włosów, czy ręczników. Często jest w nich również dostęp do kuchni i podstawowych kosmetyków.

Możliwe utrudnienia na trasie

• Trasa prowadzi przede wszystkim drogami z ruchem samochodowym. Wymagana jest ciągła koncentracja.
• Wycieczka nie jest odpowiednia dla dzieci.
• Osoby początkujące powinny jechać na e-bike’ach. Tradycyjne rowery mogą być dla nich zbyt wymagające.
• W dwóch miejscach po drodze są większe wzniesienia.
• Spory dystans do pokonania, co może się wiązać z koniecznością zarezerwowania i wykupienia noclegu. 

Praktyczne wskazówki

Radzimy na wycieczkę zabrać ze sobą następujący ekwipunek: zapasowe dętki, łatki, łyżki, klucze, spinki do łańcucha, chusteczki do demakijażu (do zmywania smaru z łańcucha), taśmę izolacyjną, trytytki, klucz do korby. Dużo tego. Z tego względu najlepiej wybrać się w tę trasę w kilka osób. Wtedy można się podzielić rzeczami i pokonanie tego dystansu od razu staje się o wiele prostsze.

Na trasie nie ma problemu ze znalezieniem sklepu lub serwisu rowerowego. Znajduje się w każdym większym mieście. Zaletą jest też to, że sklepy spożywcze w Czechach są czynne w niedzielę.

Jeżeli zdecydujesz się jechać tą trasą, pamiętaj by sprawdzić takie zmienne jak aktualne warunki pogodowe, drogi zamknięte z powodu remontów, zmiany w ruchu. Opisana trasa jest tylko inspiracją i może być podstawą do planowania wyjazdu, gdy zostaną zachowane wszelkie środki ostrożności po stronie planującego. CentrumRowerowe.pl oraz twórcy tras nie są w żaden sposób odpowiedzialni za uszczerbki na zdrowiu i mieniu, powstałe podczas pokonywania danej trasy rowerowej.