Kaszubska Marszruta – cztery szlaki dookoła serca Borów Tucholskich

Opis trasy

Kaszubska Marszruta to system szlaków rowerowych, które pozwolą Ci dotrzeć do najciekawszych miejsc Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Miejsce to jest dla osób, które uwielbiają kontakt z przyrodą, prawdziwą perłą. Trasy rowerowe toną w zieleni borów i błękicie krystalicznie czystych jezior. 

Jeśli lubisz jeździć na rowerze, a jeszcze nie byłeś w Borach Tucholskich, czas to nadrobić. Kaszubska Marszruta jest traktem, który pomoże ci poznać ten region.

Kaszubska Marszruta daje możliwość obcowania z przyrodą, jakiego nie doświadczymy na co dzień. 

Kaszubska Marszruta - opis trasy

Oficjalna strona województwa pomorskiego podaje, że całkowita długość szlaków to dokładnie 164,88 km. W skład marszruty wchodzą cztery znakowane odcinki plus piąty łącznikowy. Na potrzeby przedsięwzięcia wybudowano 61,11 km utwardzonych ścieżek, które biegną wzdłuż bardziej ruchliwych szos.

Do tego oznakowano 103,77 km asfaltów. Ruch na nich – zdaniem twórców marszruty – jest znikomy, więc śmiało można jeździć rowerami. To dobre rozwiązanie, ale nie dla wszystkich. Rodzice z dziećmi mogą czuć się niekomfortowo. Nigdy nie wiadomo, czy sześciolatek akurat w chwili gdy jedzie samochód, nie przejedzie na drugą stronę w poszukiwaniu pięknego ptaszka.

Na trasie zlokalizowanych jest 12 punktów, w których można odpocząć. To wiaty z miejscami parkingowymi na rowery. Można w nich usiąść, wypić coś i zjeść. Na całej trasie jest też co najmniej kilka ogólnodostępnych toalet przenośnych. Alternatywnie do nich – tysiące drzew, za którymi można się schować.

Jakie szlaki wchodzą w skład Kaszubskiej Marszruty?

• Czerwony. Trasa zaczyna się w miejscowości Charzykowy. Stąd prowadzi na północ, by następnie odbić na zachód i dalej na wschód. Po drodze mijamy piękne jeziora, miejscowości wypoczynkowe, na przykład Funkę, bezkresne lasy. Na koniec docieramy do Czerska.
• Zielony. Szlak prowadzi z Chojnic do Męcikału. Jest on położony nieco z boku głównej atrakcji regionu – Jeziora Charzykowskiego. Zamiast tego mamy przepiękne bory i pobyt z dala od ludzi.
• Żółty. Wiedzie – podobnie jak czerwony – z miejscowości Charzykowy do Czerska. Przebieg szlaków jest jednak inny, z wyjątkiem 10-kilometrowego wspólnego odcinka. Trasa ma aż 70 kilometrów długości i jest najdłuższa z całego systemu.
• Czarny. Szlak nie jest zbyt długi, jednak miejscami bardzo trudny. Część odcinków raczej nie polecamy rodzicom z małymi dziećmi. Trasę stanowi „konarzyńska pętla”.

Co ważne, każdy z tych szlaków ma inny charakter. Niektóre odcinki można przejechać na szosówce, na innych będziemy się męczyć nawet na rowerze górskim.

Dojazd do trasy

Kaszubska Marszruta to dość rozbudowany system szlaków, dlatego swoją przygodę można zacząć z różnych miejsc. Najłatwiej posiłkować się samochodem, choć kolej także wchodzi w grę. Najlepiej – ze względów logistycznych – zacząć z Chojnic. Do tego miasta można dojechać od strony Bydgoszczy (ok. 90 km) lub Trójmiasta (120 km).

Niezłym punktem startowym jest też Czersk. Tu również dojeżdżają pociągi, ale zwykle trzeba trochę pokombinować z połączeniami.

Okolice Małych Swornychgaci. Czasami droga wiedzie nad brzegiem jeziora. 

Jeśli dysponujemy samochodem, możemy go zostawiać na jednym z wielu parkingów, które przylegają do szlaku. Można też poszukać odpowiedniego miejsca w okolicznych miejscowościach, na przykład Brusach. Dobrą opcją są też Małe Swornegacie. W ich pobliżu przebiegają wszystkie szlaki.

Spójność to nie jest najmocniejszy punkt całego systemu. Trasy są porozrzucane i poza szlakiem „czarnym” nie tworzą pętli. Jeśli chcemy objechać całość, musimy nieco posiedzieć nad mapą.

Atrakcje na trasie

Głównym atutem Borów Tucholskich jest oczywiście przyroda. Cały kompleks jest jednym z największych tego typu w Polsce i zajmuje około 3000 kilometrów kwadratowych. To raj dla osób, które lubią podglądać przyrodę. Tamtejsze lasy są pełne jeleni, saren, dzików czy wilków. Wszystkie z tych gatunków możemy spotkać na szlaku. Trudniej zobaczyć wilki, są bardzo płochliwe, ale nie jest to niemożliwe.

Sercem Borów Tucholskich, przynajmniej przyrodniczym, jest park narodowy. To jedno z 23 takich miejsc w Polsce. Parki narodowe powstały, by chronić szczególnie wartościowe przyrodniczo miejsca. Co dla nas ważne, szlaki Kaszubskiej Marszruty przebiegają częściowo przez teren PNBT. Niektóre szlaki biegną w jego bardzo bliskim sąsiedztwie.

Takie widoki można podziwiać w Parku Narodowym "Bory Tucholskie"

Ale przyroda to nie wszystko. Najważniejszą miejscowością – z punktu widzenia turysty – są Charzykowy. Wieś jest położona na północ od Chojnic. Jej najważniejszym walorem jest przylegające Jezioro Charzykowskie. Ma ono powierzchnię 1364 hektarów. Organizowane są tam regaty żeglarskie, a w samej wsi – festiwal szant. Nie brakuje wypożyczalni sprzętu wodnego, restauracji i kawiarni.

Drugą znaną miejscowością są Swornegacie. Nazwa wsi pochodzi od dwóch słów. Swora to rodzaj warkocza, który pleciony jest z korzeni sosnowych i służy do umacniania brzegów, czyli „gacy”. Ta kaszubska nazwa może się wydawać nieco śmieszna, ale jest dobrym przykładem na kultywowanie tradycji. Często można spotkać dwie nazwy miejscowości – polską i kaszubską.

Poza tymi dwiema wsiami na trasie Kaszubskiej Marszruty jest mnóstwo ciekawych miejsc. Najważniejszym miastem są Chojnice. Można tam się zatrzymać i zobaczyć kilka zabytków. Jednym z najciekawszych jest pięciokondygnacyjna Brama Człuchowska z drugiej połowy XIV wieku.  Niemniej imponujące są mury obronne z basztami i ratusz na rynku.

To zaledwie kilka propozycji ciekawych miejsc. O tych mniej popularnych napiszemy w kolejnych tekstach, w których pokażemy bliżej wszystkie szlaki.

Noclegi lub miejsca postojowe

Po drodze jest 12 miejsc, w których można odpocząć. Są to wiaty, więc można się w nich schronić przed deszczem. Ławki i stoły pozwalają w komfortowych warunkach przygotować i zjeść posiłek. Do tego dochodzą miejsca, które istniały zanim powstał szlak z infrastrukturą.

Jeśli chodzi o noclegi, także nie ma z nimi najmniejszego problemu. Każdy znajdzie coś dla siebie. Słowa „pole namiotowe i Bory Tucholskie” wypowiadamy na jednym oddechu, nie ma żadnego problemu dla osób szukających pól campingowych. Rejon szlaków jest także bardzo bogaty w gospodarstwa agroturystyczne. Do dyspozycji mamy hotele, a nawet… domy na wodzie!

Gdzie zjeść

Po długiej wyprawie rowerowej trasami Kaszubskiej Marszruty, gdy zaczynasz odczuwać głód, warto mieć pod ręką coś smacznego i pożywnego. Na uwagę rowerzystów szczególnie zasługuje Spiżarnia Chabra (Międzymostowa 5), gdzie wszystkie dania są przygotowywane na miejscu, a następnie zamykane w słoikach. Te pyszne weki, wypełnione domowymi potrawami i przekąskami, to idealne rozwiązanie na piknik na łonie natury. Możesz po nie sięgnąć, kiedy zatrzymasz się, aby odpocząć i podziwiać piękno Borów Tucholskich.