Wymiana opony rowerowej krok po kroku

Opony rowerowe to jedne z podstawowych elementów każdego roweru, które z czasem ulegają zużyciu. To proces całkowicie naturalny i każdy prędzej czy później będzie musiał zainwestować w nowe ogumienie. W tym poradniku zawarliśmy wszystkie niezbędne informacje dotyczące wymiany opon rowerowych oraz narzędzi niezbędnych do jej przeprowadzenia.

Warto wiedzieć, jak samodzielnie wymienić oponę w rowerze.

Opony rowerowe, podobnie jak klocki hamulcowe, łańcuch czy zębatki po pewnym czasie ulegają zużyciu. Łatwo to zauważyć po bieżniku, który ulega ścieraniu, przez co nie oferuje już takich właściwości, jak nowy model. Czasem ogumienie zostaje też po prostu zniszczone, np. poprzez przebicie lub rozcięcie. W obu przypadkach trzeba je bezwzględnie wymienić, ponieważ w przeciwnym wypadku jazda będzie nie tylko mniej komfortowa, ale przede wszystkim niebezpieczna. Dotyczy to zwłaszcza poruszania się po niesprzyjającej nawierzchni lub w niekorzystnych warunkach atmosferycznych, np. podczas poruszania się w deszczu. 

Kiedy konieczna jest wymiana opony rowerowej?

Wymiana opony rowerowej konieczna jest przede wszystkim wówczas, kiedy obecnie założona nie nadaje się do dalszego użytku. Ogumienie często ulega przebiciu, a w ciężkich wypadkach nawet rozdarciu lub przecięciu. O ile niewielkie, punktowe dziury można załatać, to większe dyskwalifikują oponę i wymagają wymiany na nowy model.

Ogumienie ulega także wyeksploatowaniu. Kiedy w modelu przeznaczonym do MTB bieżnik wytrze się do tego stopnia, że klocki niemal zrównają się z pozostałą powierzchnią, to nie będzie już spełniał swojego zadania, a poruszanie się w wymagającym terenie na takiej gumie wiąże się z dużym ryzykiem poślizgów i groźnego upadku. W wersjach szosowych powierzchnia jest z reguły gładka, jednak jej wytarcie widać często poprzez odsłonięte elementy wewnętrzne, jak choćby widoczna wkładka antyprzebiciowa bądź zbrojenie. Dalsze korzystanie z takiej opony, zwłaszcza przy dużych prędkościach, może skutkować jej wystrzałem, co w połączeniu z szybką jazdą stwarza ogromne zagrożenie.

Wbrew pozorom, ogumienie zmienia się jednak nie tylko w wypadku uszkodzenia bądź zużycia. Czasem po prostu zastępuje się je bardziej zaawansowanym modelem, zapewniającym znacznie lepsze parametry. Może to być wersja szersza lub po prostu mocniejsza, np. wyposażona we wkładkę.

Zakładanie opony rowerowej dętkowej oraz jej zdejmowanie

Wymiana opony rowerowej nie jest skomplikowana i bardziej ekonomicznie będzie przeprowadzić ją samodzielnie, niż płacić za tę usługę w serwisach. Przed rozpoczęciem trzeba najpierw zdjąć koła z roweru. Warto również zawczasu przygotować sobie niezbędne przedmioty, takie jak choćby łyżki do opon (najlepiej 3 sztuki), pompkę, nowy komplet ogumienia, a w przypadku modeli tubeless także uszczelniacz.

Jak zdjąć oponę rowerową?

1. Zdejmowanie opony rowerowej zaczynamy od spuszczenia powietrza przy użyciu wentyla. W przypadku zaworów presta wystarczy lekko przycisnąć niewielką, odkręcaną nakrętkę, w wersjach samochodowych trzeba lekko przycisnąć zlokalizowany we wnętrzu bolec, np. śrubokrętem.
2. Następnie należy umieścić jedną z łyżek między ogumieniem a krawędzią obręczy i podważyć rant opony. Drugą część narzędzia, np. haczyk zahaczamy o szprychę (jeżeli nie ma żadnego elementu, który można zaczepić, trzeba będzie cały czas trzymać narzędzie do wymiany opon).
3. Kolejny krok to podważenie opony za pomocą drugiej łyżki, w odległości ok. 10-15 cm od pierwszej. Tym razem nie zahacza się jej o szprychę, trzeba natomiast przeciągnąć ją po obwodzie obręczy, wyciągając oponę na zewnątrz. Teraz ze zdjęciem ogumienia nie powinno być już problemu, w razie, gdyby drugi rant nie chciał zejść, można pomóc sobie łyżkami.

Warto również przy okazji zdjąć dętkę, aby sprawdzić jej stan i skontrolować, czy na obręczy nie pojawiły się żadne uszkodzenia. Wystarczy odkręcić przylegającą do felgi nakrętkę z wentyla i zdjąć ogumienie.

Jak założyć oponę rowerową?

Zakładanie opony jest procesem odrobinę trudniejszym, wymaga więcej koncentracji i dokładności, może się przy nim pojawić również trochę kłopotów, które zawsze da się jednak w prosty sposób rozwiązać.

1. Ważną rzeczą jest określenie kierunku bieżnika przy zakładaniu opony rowerowej. Niektóre modele mają specjalne oznaczenie w postaci strzałki lub napisu, określające, w którą stronę powinny się obracać. W przypadku wersji drutowych warto sprawdzić, czy stelaże nie są odkształcone. Zakładanie opony rowerowej zwijanej, wymaga natomiast wstępnego, samodzielnego ułożenia rantu, czyli rozłożenia całości, wygięcia rantów do dołu i uformowania okręgu.
2. Kiedy wiadomo już, czy bieżnik musi zostać ustawiony w konkretną stronę, trzeba będzie delikatnie napompować dętkę i włożyć ją do wnętrza opony. Kolejny krok stanowi przełożenie wentyla przez dedykowany otwór w obręczy.
3. Następnie należy osadzić jeden z rantów we wnętrzu felgi, rozpoczynając od wentyla w dół. To samo robimy z drugim rantem, pomagając sobie łyżkami, zwłaszcza w końcowym etapie.
4. Na koniec wystarczy dokręcić nakrętkę na wentyl i napompować koło do wartości oznaczonych na ogumieniu.

Warto również sprawdzić, czy opona prawidłowo osiadła na obręczy i rant w żadnym miejscu nie wystaje.

Wymiana opony bezdętkowej

Montaż opony bezdętkowej na rower jest nieco bardziej skomplikowany. Na sam początek warto zaznaczyć, że wymaga on specjalnej obręczy oraz opony. Ogumienie oraz obręcz typu tubeless mogą być używane z dętką, nie działa to jednak w drugą stronę – opona i felga typowo dętkowe nie sprawdzą się w systemie bezdętkowym. Konieczne jest także zabezpieczenie obręczy dedykowaną do tego celu taśmą i zastosowanie specjalnego wentyla. Niezbędny będzie również płyn uszczelniający.

Samo ogumienie zdejmuje się tak samo, jak w przypadku wersji dętkowych, trzeba jedynie uważać, aby reszta mleczka nie wylała się z opony. Jak zatem przebiega zakładanie tego typu ogumienia?

1. Najpierw należy nałożyć jeden rant opony na uszczelnioną taśmą obręcz z włożonym wentylem, a następnie dolać podaną przez producenta ilość mleka uszczelniającego (można je również dolać na sam koniec, za pomocą strzykawki podłączonej rurką do wentyla). Kolejny krok stanowi nałożenie drugiego rantu na felgę.  
2. Następną czynnością będzie napompowanie opony. Ciśnienie powinno zostać wtłoczone gwałtownie, dlatego najlepiej sprawdzi się w tym przypadku nabój CO2, kompresor lub specjalna pompka z zaworem, w której najpierw pompuje się odpowiednią wartość powietrza, a następnie po zwolnieniu dźwigni błyskawicznie wpuszczane jest ono do wnętrza opony.
3. Na koniec trzeba sprawdzić, czy ogumienie dobrze ułożyło się na feldze oraz czy całość jest szczelna, a mleko nie wycieka na zewnątrz.

Bicie opony rowerowej i inne problemy

Czasem zdarza się, że po założeniu następuje bicie koła na boki. Jeżeli ogumienie nie było uszkodzone, to prawdopodobnie nie „wskoczyło” właściwie przy zakładaniu. Warto wówczas spróbować dopompować je do maksymalnej, określonej przez producenta wartości i pozostawić na noc, aby dobrze ułożyło się na feldze. Takie samo działanie może przynieść skutek również w przypadku bicia opony rowerowej góra-dół.

Jeśli jednak już przy zakładaniu pojawiają się problemy i widać, że opona nie chce właściwie osiąść w obręczy, dobry efekt może dać posmarowanie rantów płynem do mycia naczyń. Zmniejszy on tarcie, co znacznie ułatwi ich wejście w dedykowane przestrzenie.