Program
lojalnościowy
4,9/5 Nasza ocena
na Opineo
Punkty odbioru rowerów
Dostawa gratis w 24h
Koszyk jest pusty
Udostępnij artykuł
Napęd to najważniejszy element w rowerze. To dzięki niemu siła rowerzysty przekładana jest na tylne koło. W jaki sposób powinniśmy dbać o części? Co ile należy je wymieniać?
By wymienić napęd w rowerze, potrzebne są pewna wiedza i narzędzia. Nie jest to jednak czynność, która wymaga nadludzkich umiejętności, przy odrobinie zawziętości każdy sobie z nią powinien poradzić.
W skład układu napędowego roweru wchodzi kilka elementów. Są to:
Poniżej przedstawimy krótki poradnik, w jaki sposób powinniśmy przeprowadzić wymianę.
Mechanizm korbowy składa się z tarczy lub tarcz oraz ramion i pająka. To tak w dużym skrócie. Części stałe praktycznie się nie zużywają, wymianie podlegają tarcza lub tarcze, w zależności, jaki mamy układ (1x, 2x czy 3x). Co ile trzeba wymieniać ten element (elementy)? Nie ma jednej odpowiedzi w stylu do 5000 km.
Ten mechanizm korbowy Shimano GRX ma dwie tarcze. Zużycie tarcz w rowerze gravelowym, do którego przeznaczony jest GRX, nie jest tak szybkie jak w MTB
Fot. Shimano
Jeśli łańcuch „skacze” na tarczy z przodu, trzeba ją bezwzględnie wymienić. Zdecydowanie nie powinniśmy dopuszczać do takiej sytuacji, grozi to kontuzją i uszkodzeniem manetki. Aby wymienić tarczę w porę, trzeba ją raz na jakiś czas obejrzeć. Jeśli zęby tracą regularny kształt, pojawiają się zadziory. Zdecydowanie należy wówczas kupić nowy element.
Jaki? Najlepiej taki sam. Tylko wtedy możemy mieć pewność, że będzie pasował. Jest to szczególnie ważne w przypadku mechanizmów z dwiema lub trzema tarczami. Inaczej wygląda zębatka 38T, współpracująca z tarczą 24T, a inaczej 38T, która „chodzi” w parze z 28T.
Przy dobieraniu niestandardowej tarczy trzeba być także uważnym, jeśli chodzi o rozstaw śrub. Na rynku są różne standardy, choć obecnie w nowszych grupach górskich Shimano (od Deore w górę) dominuje opcja asymetryczna 96 BCD. Wcześniej tarcze miały równo rozstawione otwory co 104.
Aby wymienić tarcze w mechanizmie Shimano, będziemy potrzebować klucza do ściągania nakrętki kontrującej i imbusa 5 mm (lub klucza gwiazdkowego typu Torx).
Częściej niż tarcze należy wymieniać wkład suportu. W mechanizmach Shimano od Alivio w górę stosuje się łożyska zewnętrzne. By je zmienić, należy zdjąć mechanizm korbowy. Następnie odkręcamy miski za pomocą dedykowanego klucza. Jak często należy to robić? Wszystko zależy od terenu, w którym jeździmy i warunków pogodowych. Łożyska zewnętrzne nie mają jednak opinii przesadnie trwałych.
W przypadku innych rozwiązań – np. środka suportu typu pressfit – lepiej zwrócić się do fachowców w warsztacie rowerowym.
Kasetę (lub w starszych rowerach wolnobieg) tworzą zębatki, nałożone na bębenek tylnej piasty. To tyle, w dużym uproszczeniu. Obecnie najczęściej można spotkać rozwiązania 9-, 10-, 11- i 12-rzędowe. Większość zębatek wykonanych jest ze stali, jedynie największe są czasami aluminiowe.
12-rzędowa kaseta SRAM XX1 Eagle to dzieło sztuki
Kaseta to element układu napędowego roweru, który trzeba wymieniać najczęściej. Poza łańcuchem, o czym piszemy poniżej. Jak poznać, że zębatki nadają się do zmiany? Przy ostrym „zajechaniu” nowy łańcuch nie współpracuje z kasetą. Ogniwa skaczą po zębach, biegi wchodzą z problemami. Zdecydowanie lepiej nie dopuścić do tego i wymienić w porę łańcuch.
Zużycie kasety można poznać po zniszczonych zębach. Jeśli ich kształt przypomina piramidę lub pojawiają się zadziory, należy wymienić cały element. Innym rozwiązaniem jest zmiana poszczególnych zębatek. Istnieje bowiem możliwość kupienia pojedynczych koronek. Dotyczy to m.in. części kaset Shimano.
Czego potrzebujemy, by wymienić kasetę? Specjalnego klucza i „bacika”. Ten pierwszy służy do odkręcenia nakrętki, drugim przytrzymujemy tryby. Sam demontaż i późniejszy montaż trwają dosłownie kilka minut.
Większości bolączek można uniknąć dbając o łańcuch. Wymiana łańcucha w rowerze nie jest czynnością specjalnie trudną, więcej przeczytasz w osobnym tekście na ten temat.
Aby nie przegapić momentu wymiany, powinniśmy regularnie sprawdzać stan rozciągnięcia ogniw. Służy do tego specjalny przymiar łańcucha.
Znaczna większość rowerów wyposażona jest w przerzutkę tylną (niemal zawsze) i przednią (coraz rzadziej). Do ich obsługi używamy manetek lub klamkomanetek.
Elementy te zużywają się powoli. Najczęściej „padają” kółeczka w tylnej przerzutce. Przyczyną są przeważnie ich łożyska. W takiej sytuacji trzeba wymienić kółeczka, pamiętając o tym, by zastosować oryginalne części lub pewne zamienniki. Zdarza się czasami, szczególnie w rowerach MTB, że przypadkowo uszkodzimy przerzutkę. Jej uratowanie jest czasami niemożliwe – musimy ją wymienić na nową.
Co potrzebujemy, by to zrobić? Przeważnie wystarczy klucz imbusowy nr 5. Bardzo często razem z przerzutką „umiera” hak przerzutki, przytwierdzany do ramy. Niemal zawsze kończy się to wymianą na nowy. By wymienić kółeczka, potrzebujemy małego klucza sześciokątnego (rozmiar zależy od konkretnego typu).
Przednia przerzutka jest praktycznie nie do zajechania.
Manetki lub klamkomanetki psują się stosunkowo rzadko. Jeśli jednak do tego dojdzie, trzeba je przeważnie wymienić na nowe. Aby to zrobić, wystarczy zdjąć chwyty kierownicy (lub owijkę) i odkręcić za pomocą klucza imbusowego. Po wymianie przerzutek lub manetek, trzeba oczywiście napęd wyregulować na nowo.
Linki i pancerze to mały, ale bardzo istotny element napędu. To od nich w dużej mierze zależy, jak działają przerzutki. Sygnałem, że trzeba je koniecznie zmienić, są problemy z wchodzeniem biegów. Najlepiej zrobić to jednak znacznie wcześniej.
Kiedy? Tu też nie ma prostej odpowiedzi. Wszystko zależy od tego, jak są puszczone pancerze (w ramie czy na zewnątrz), poziomu uszczelnienia, warunków, w których jeździmy. Producenci podają czasami, co ile kilometrów należy wymieniać linkę. Na pewno trzeba to zrobić na początku sezonu, w środku też nie zaszkodzi.
Razem z linką dobrze jest zmienić pancerz. Choć nie powinien on korodować, taka sytuacja może się zdarzyć.
Co potrzebujemy, by zmienić linki i pancerze? Klucz imbusowy do odkręcenia śrubki mocującej (zwykle 5 mm), kombinerki i specjalne narzędzie do cięcia linek i pancerzy. To ostatnie znacznie ułatwi całą czynność.