Program
lojalnościowy
4,9/5 Nasza ocena
na Opineo
Punkty odbioru rowerów
Dostawa gratis w 24h
Kolarstwo torowe to jedna z najciekawszych i najbardziej dynamicznych dyscyplin sportowych. Fascynuje nie tylko swoim tempem, ale również wyjątkową atmosferą zawodów. Historia wyścigów na welodromach sięga XIX wieku, a rozwój tej dyscypliny wielokrotnie zmieniał sposób, w jaki rywalizują kolarze szosowi.
Kolarstwo torowe to dyscyplina, która budzi wiele emocji wśród kibiców.
Kolarstwo torowe narodziło się w Wielkiej Brytanii w XIX wieku. Pierwsze zawody odbywały się na klasycznych stadionach sportowych. Duża popularność dyscypliny sprawiła, że w 1870 roku zorganizowano pierwsze wyścigi na torze. Rok później narodziła się Międzynarodowa Unia Kolarska, czyli popularne UCI. Instytucja rozpoczęła systematyzację zasad i obowiązków uczestników, co przyczyniło się do rozkwitu dyscypliny.
Najważniejsze wydarzenia z historii kolarstwa torowego:
1870 – pierwsze zawody na torze
1893 – pierwsze mistrzostwa świata w kolarstwie torowym
1896 – debiut na nowożytnych Igrzyskach Olimpijskich
1980 – wprowadzenie konkurencji keirin
1984 – wprowadzenie wyścigu punktowego
1988 – pojawienie się na Igrzyskach dyscypliny kobiecej
1999 – standaryzacja długości toru do 250 m
W Polsce sport ten uznawany jest za niszowy, chociaż ma wierne grono fanów. Sławę przyniosły mu głównie transmisje telewizyjne, m.in. w Eurosporcie. Mimo to zasady rywalizacji dla wielu osób są niejasne. Stąd można zauważyć rosnące zaciekawienie tą dyscypliną i chęć znalezienia dodatkowych informacji.
Najprościej rzecz ujmując, kolarstwo torowe to sport, w którym zawodnicy ścigają się na specjalnie w tym celu zbudowanych arenach – welodromach. Początkowo były to zmagania na świeżym powietrzu, obecnie odbywają się przede wszystkim na zadaszonych obiektach. Uczestnicy poruszają się na rowerach torowych, które mają dużo cech wspólnych z rowerami szosowymi. Ich konstrukcja jest jednak prostsza i lżejsza, aby zawodnicy mogli rozwijać większe prędkości.
Duża specjalizacja dyscypliny sprawia, że zawodnicy i ich pojazdy, aby móc wziąć udział w starcie, muszą spełnić wiele wymagań. Dotyczą one nie tylko specyfikacji technicznej pojazdów, ale także ubioru. Główną ideą jest wyrównanie szans na torze.
Nie każdy na świadomość, że takie dyscypliny kolarstwa torowego, jak Keirin czy Madison są jednymi z najpopularniejszych zawodów w azjatyckich zakładach bukmacherskich (szczególnie w Japonii). Ze względu na prawne ograniczenie tej formy rozrywki – w tym delegalizację innych możliwości gry – lokalnie zawody rozgrywają się nawet codziennie, aby gracze mieli możliwość obstawiania swoich typów.
Welodrom inaczej określany jest po prostu torem do wyścigów kolarskich. Jego kształt przypomina nieco bieżnię lekkoatletyczną. Jedną z zauważalnych różnic jest duże pochylenie na łukach, które pozwala kolarzom na utrzymanie stałej prędkości jazdy podczas całej konkurencji. Z tym też wiążą się precyzyjne wymagania sprzętowe. Kolarze muszą mieć sztywno wiązane buty kolarskie, które dobrze trzymają się przy sprintach. Jednym z tego typu produktów jest m.in. lekki model Fizik Vento Powerstrap Aeroweave Carbon.
Współcześnie tory kolarskie pokrywane są przede wszystkim betonem (zewnętrzne) lub drewnem (wewnętrzne). Na tym ostatnim podłożu ścigają się zawodnicy podczas Igrzysk Olimpijskich. Najczęściej w celu wyprodukowania welodromów wykorzystywana jest sosna iberyjska. Gatunek wybrano ze względu na optymalne właściwości jezdne – dobrą przyczepność i komfort.
Obecnie welodromy bez zadaszenia to rzadkość.
Dla wielu osób interesującą ciekawostką jest fakt, że przed laty ścigano się nie tylko na nawierzchniach utwardzonych, ale także ubitej ziemi. Zrezygnowano z tego ze względu na nieprzewidywalne i zmienne warunki atmosferyczne, które miały istotny wpływ na wyniki podczas wyścigów. To też główny powód sprawiający, że obecnie rozgrywki toczą się pod dachem.
Standardowy tor wyścigów kolarskich, na którym ścigają się olimpijczycy, ma bardzo restrykcyjnie określone wymiary. To owalna przestrzeń o długości 250 m i szerokości 11 m. Jest nachylona w wirażach pod kątem 42 stopni, a na odcinkach prostych 15 stopni w stronę środka, co istotnie wpływa na dynamikę zmagań i zwiększenie bezpieczeństwa. Precyzyjnie określone wymiary minimalizują ryzyko upadku. Należy jednak podkreślić, że również wyposażenie zawodników jest w tym celu odpowiednio przygotowywane, stąd jednym z niezbędnych elementów kolarskiego stroju jest kask czasowy z wizjerem. To aerodynamiczne konstrukcje z solidną wentylacją i skuteczną osłoną oczu.
Warto dodać, że niekiedy możemy spotkać się nadal z torami o długości 333,33 m – są to stare konstrukcje projektowane mniej więcej od lat 60. XX wieku do roku 1999, kiedy wprowadzono nowe standardy.
W Polsce mamy grupy zawodników trenujących regularnie przez cały rok, jednak znaczna część osób zainteresowanych jazdą po welodromach decyduje się na to zimą, gdy warunki pogodowe uniemożliwiają jazdę na świeżym powietrzu.
Welodrom Pruszków uznawany jest za jeden z najważniejszych europejskich torów. W tym podwarszawskim obiekcie rozgrywane są m.in. Mistrzostwa Świata, co najlepiej świadczy o jego prestiżowym znaczeniu. W tym miejscu trenują zawodnicy z Europy, a w tym samym budynku ma siedzibę Polski Związek Kolarski.
Oprócz tego w naszym kraju znajdziemy kilka niewielkich, czynnych sezonowo miejsc w Szczecinie, Wrocławiu, Żyrardowie, Łodzi, Kaliszu czy Krakowie. Cieszą się one przede wszystkim popularnością o charakterze lokalnym.
Tory w Polsce i Europie przyciągają nie tylko zawodników, ale także kibiców z całego świata. Warto wymienić także welodromy w Manchesterze (Wielka Brytania), Apeldoornie (Holandia), Berlinie czy Stuttgarcie (Niemcy). To jednostki o dużym znaczeniu w tej dyscyplinie, które goszczą imprezy o charakterze lokalnym i międzynarodowym. Cenione są za dobre przygotowanie technologiczne i komfort jazdy.
Kolarstwo torowe to dyscyplina mocno sformalizowana. Aby móc startować w zawodach, należy posiadać rower, którego specyfikacja jest zgodna z wymaganiami UCI.
Najważniejsze cechy roweru do kolarstwa torowego:
Taka specyfikacja roweru sprawia, że cechuje się on naprawdę niską masą. Ze względu na nieustanne próby obniżenia obciążenia przez sztaby, UCI wprowadziło minimalną wagę roweru używanego podczas oficjalnych zawodów. Wynosi ona minimum 6,8 kg. Interesującym jest fakt, że powstają konstrukcje osiągające mniej niż 6,5 kg.
Owalne tory kolarskie są świadkami wielu zmagań. Kolarstwo torowe to dyscyplina niejednorodna, w której znajdziemy różnorodne kategorie, zachwycające swoją odmiennością. Część z nich rozgrywa się także na olimpiadzie w wersji damskiej i męskiej.
Od 2020 roku na Igrzyskach Olimpijskich rozgrywają się następujące konkurencje kolarstwa torowego:
Sprint to najbardziej klasyczne ze zmagań. Eliminacje polegają na pokonaniu 200 m ze startu lotnego, a o klasyfikacji decydują osiągnięte czasy. Wyścig właściwy odbywa się w „biegach” po 2 zawodników na dystansie 3 okrążeń po 250 m. W przypadku dłuższych torów kolarze pokonują dwa okrążenia.
Sprint drużynowy, określany również olimpijskim, jest zróżnicowany pod względem płci. W przypadku zespołów męskich startują 3-osobowe drużyny, z których każdy z uczestników musi prowadzić jedno z trzech okrążeń. Analogicznie, kobiety jeżdżą parami i mają do wykonania dwa kółka.
Zasady keirin są nieco bardziej skomplikowane. W wyścigu może startować od 4 do 9 kolarzy, których pierwszym zadaniem jest jazda za pilotem na specjalnym motocyklu (derna), który nadaje tempo rozgrywce. Muszą oni wówczas dążyć do ustawienia się na najlepszej pozycji do startu właściwego. Poruszający się z prędkością ok. 45-50 km/h człowiek w odległości – zależnej od długości toru – ok. 600-700 m przed metą zjeżdża, a zawodnicy muszą jak najszybciej dotrzeć do mety.
Podobnymi zasadami do wyścigów indywidualnych ma drużynowy wyścig na dochodzenie, który odbywa się na dystansie 4 km. W kategorii zmagają się po 2 drużyny, w których znajduje się po 4 kolarzy. Kolorytu zmaganiom dodaje fakt, że czas drużyny jest czasem trzeciego zawodnika.
Czy wiesz, że…
Start lotny to rozpoczęcie wyścigu od ruchu – uczestnik ma za zadanie przed linią startu pokonać określony dystans. Jego przeciwieństwem jest start zatrzymany – kolarze ruszają z miejsca po sygnale sędziego.
Finisz lotny, inaczej zwany premią lotną, to natomiast punktowane zakończenie wyznaczonego wcześniej odcinka trasy (np. co dziesiąte okrążenie na dystansie 100), podczas którego możliwa jest jazda po całej szerokości toru.
Omnium, czyli wielobój to dyscyplina złożona z kilku etapów, która rozpowszechniła się stosunkowo niedawno. Każdy uczestnik ma za zadanie wziąć udział w 6 konkurencjach, w których zbiera punkty. Stosuje się tu dość przewrotny system notowania (za pierwsze miejsce jest jeden punkt, drugie dwa itd.), ponieważ wygrywa kolarz z najmniejszą ilością punktów.
Konkurencje w kolarstwie torowym omnium:
Madison to wyścig w stylu amerykańskim. Jest dyscypliną drużynową, gdzie uczestnicy startują w parach, ale zawsze ściga się tylko jeden zawodnik z zespołu. Podczas zmagań czekają punktowane, lotne finisze, a o zwycięstwie decyduje liczba punktów. Kobiety ścigają się na dystansie 30 km, mężczyźni 50 km. Nazwa pochodzi od nowojorskiego Madison Square Garden w Nowym Jorku, gdzie kategoria ta zadebiutowała.
Chociaż możemy uznać kolarstwo torowe za wyścigi niszowe to dyscyplina niezwykle ciekawa i bardzo zróżnicowana. Wymaga od uczestników nie tylko doskonałego przygotowania sprzętowego, ale także doskonałej kondycji. Stawiane przed uczestnikami wyzwania sprawiają, że to sport przepełniony adrenaliną, w którym o zwycięstwie decydują detale. Niekiedy dobrej jakości łańcuch rowerowy czy wybrany rodzaj smaru może ostatecznie przesądzić o tym, kto stanie na podium.