Kiedy jest najlepszy czas na przegląd roweru?
08-11-2019Program
lojalnościowy
4,9/5 Nasza ocena
na Opineo
Punkty odbioru rowerów
Dostawa gratis w 24h
Jeśli ktoś nie miał wcześniej okazji wymienić łańcucha w rowerze, to konieczność wyboru pasującego modelu, skrócenia ogniw do odpowiedniej długości i samodzielny montaż mogą wydawać się skomplikowane. W rzeczywistości nie jest to jednak wcale takie trudne. O czym warto pamiętać?
Zacznijmy od uporządkowania najbardziej podstawowych informacji. Łańcuch rowerowy jest jednym z najważniejszych elementów napędu i to od jego stanu oraz dopasowania w dużej mierze zależy, ile radości czerpiemy z jazdy.
Ze względu na funkcję, jaką pełni, jest też najszybciej zużywającą się częścią roweru. Z tego powodu warto wiedzieć, który model będzie odpowiedni do naszego pojazdu oraz, jak powinna wyglądać prawidłowa wymiana łańcucha w rowerze. Doświadczeni kolarze polecają także, by mieć zawsze jeden łańcuch w zapasie. W przypadku awarii nie ma wówczas potrzeby, aby w panice szukać nowego.
Dlaczego nie warto zwlekać ze zmianą nadmiernie zużytego egzemplarza? W optymistycznym scenariuszu rozciągnięte ogniwa przyspieszają jedynie zużycie zębatek na kasecie oraz korbie. Natomiast w negatywnym powodują przeskakiwanie łańcucha w rowerze, które skutecznie odbiera przyjemność w jazdy. Przy dużych obciążeniach osłabione ogniwa mogą się nawet zerwać, co uniemożliwia kontynuacje podróży.
Określenia takie jak łańcuch do roweru górskiego czy szosowego to pojęcia umowne. Poszczególne modele nie różnią się charakterystyką, lecz dopasowaniem do liczby rzędów w napędzie. A te są współcześnie identyczne w gravelach, szosach oraz MTB.
Posiadacze w miarę nowych rowerów mogą w prosty sposób uniknąć jakichkolwiek dylematów. Wystarczy sprawdzić, jaki model łańcucha został fabrycznie zamontowany przez producenta i szukać takiego samego lub bardzo podobnego.
Nie zawsze jest to jednak możliwe, dlatego prędzej czy później pojawi się konieczność wyboru odpowiedniego modelu. Na co trzeba zwrócić uwagę? Model musi być kompatybilny z napędem, dlatego trzeba dobrać go do rodzaju używanej kasety, a następnie zwykle skrócić łańcuch w rowerze o kilka ogniw do właściwej długości.
Pod względem mechanicznym łańcuchy rowerowe są łańcuchami rolkowymi jednorzędowymi. Składają się w wielu ogniw – od 100 do 138 – o równej długości. Każdy element zbudowany jest z: sworznia, rolki oraz płytki zewnętrznej lub wewnętrznej.
Wymaga to naprzemiennego stosowania ogniw wewnętrznych i zewnętrznych, co powoduje, że łańcuch zawsze będzie miał parzystą liczbę ogniw (istnieją też łańcuchy z tzw. półogniw).
Większość łańcuchów rowerowych to odmiana z płytką wewnętrzną z kołnierzem zagiętym do środka i luźną tulejką (Shimano HG), co pozwala na stosowanie tylko 8 elementów (właściwie 4 powtarzanych po 2 razy każdy) w obrębie podstawowej części łańcucha. Taka budowa wykazuje się dużo większą trwałością niż wcześniej stosowana konstrukcja z tulejką łączącą ogniwa wewnętrzne (standard Shimano UG).
Wszystkie łańcuchy rowerowe mają tę samą odległość pomiędzy sąsiednimi środkami sworzni, wynoszącą pół cala. Różnią się natomiast szerokością.
Podstawową rzeczą, którą trzeba sprawdzić, chcąc dowiedzieć się, w jaki łańcuch musimy się zaopatrzyć, jest sprawdzenie liczby zębatek (rzędów), jaką mamy w kasecie lub wolnobiegu. To da nam informację o szerokości samego łańcucha, gdyż te dwa parametry są ściśle powiązane. Wraz ze zwiększaniem się liczby koronek na kasecie, modele łańcuchów robią się coraz węższe:
Tabela wymiarów łańcuchów rowerowych
Szerokość łańcucha rowerowego może współcześnie wynosić od 4,9 do 8,6 mm. Jest to ściśle powiązane z liczbą rzędów w napędzie. Najwęższe są łańcuchy do kaset 13-rzędowych i 12-rzędowych, a najszersze do single speedów. Na szczęście przy kupowaniu nowego modelu nie trzeba pilnować wymiarów ogniw, wystarczy jedynie upewnić, że wybrany egzemplarz pasuje do liczby koronek na kasecie lub wolnobiegu.
Rodzaj łańcucha | Szerokość zewnętrzna |
---|---|
13-rzędowy | 4,9 mm |
12-rzędowy | 5,3 mm |
11-rzędowy | 5,5 mm |
10-rzędowy | 6 mm |
9-rzędowy | od 6,5 do 7 mm |
6-,7-,8-rzędowy | 7 mm |
Jednorzędowy | 8,6 mm |
Jest to jedna z najważniejszych informacji, gdyż ogniwa mają swoją długość i szerokość. O ile pierwszy parametr jest stały dla zdecydowanej większości modeli i wynosi 1/2 cala, o tyle drugi już nie. Ponadto rozróżnia się szerokość wewnętrzną ogniwa (wyrażaną zwyczajowo w calach) oraz zewnętrzną (zapisywaną w milimetrach).
Od lewej: model 9-rzędowy, 10-rzędowy i 11-rzędowy, które mają odpowiednio 114, 116 oraz 118 ogniw.
Łańcuchy różnią się pod względem szerokości, co ogranicza ich kompatybilność z napędami o innej liczbie rzędów. Modelu 12-rzędowego nie można używać w zestawie z kasetą 11-rzędową, ponieważ oba elementy nie będą ze płynnie pracować. Do napędu 1x11 lub 2x11 potrzeba kompatybilnego z takim układem łańcucha 11-rzędowego.
Za wąski model może nie wejść na zęby zębatki kasety, klinować się na korbie. Natomiast za szeroki będzie przeskakiwać w niekontrolowany sposób między biegami. Istnieje pewna tolerancja jeśli chodzi o dopasowanie łańcucha do ilości rzędów, a w nowej grupie Shimano CUES ten sam łańcuch obsługuje kasety 9-, 10- i 11-rzędowe:
Mając tę wiedzę oraz przynajmniej szczątkowe informacje o wyposażeniu swojego roweru, jesteśmy w stanie szybko ustalić, jaki łańcuch do roweru dobrać:
Łańcuchy do rowerów cechują się zwiększoną wytrzymałością, dlatego są optymalnym, ale nieobowiązkowym wyborem dla właścicieli e-bike'ów. Specjalnie do tego przeznaczone modele oferują producenci, tacy jak KMC, Shimano oraz Connect. Przykładem może być seria KMC e.
Komponenty do roweru ze wspomaganiem cechują się większą odpornością na zużycie, dzięki czemu z powodzeniem poradzą sobie z dużymi obciążeniami. To szczególnie ważne w przypadku e-bike’ów wyposażonych w silnik centralny, czyli umiejscowiony bezpośrednio w mechanizmie korbowym. Obciążenia, jakim łańcuch jest poddawany podczas pracy, sprawiają, że zwykły model szybko się rozciągnie. Dodatkowe ryzyko stanowi większe prawdopodobieństwo pęknięcia podczas jazdy, ponieważ nagły skok mocy może przyczynić się do zerwania ogniw.
W przypadku modelu standardowego, bez dodatkowej powłoki na płytkach czy specjalnej obróbki, szczególnie opłaca się dbać o stan napędu. Należy nie tylko zadbać o regularne czyszczenie czyszczenie łańcucha rowerowego, ale zastanowić się także, jaki smar do łańcucha sprawdzi się najlepiej. Wielu producentów wprowadziło w ostatnich latach oleje oraz woski przeznaczone do e-bike'ów.
Istotna pozostaje jeszcze kwestia długości nowego łańcucha, wyrażana w liczbie ogniw się na niego składających. Jeśli nie wiemy, jaka była to wartość, najprościej je zwyczajnie policzyć. Nowa część musi mieć identyczną długość, choć zwykle trudno taką znaleźć i łańcuch trzeba skracać. Najczęstsze wymiary to 114, 116 lub 118 ogniw. Jednak najkrótsze modele mają 108, a najdłuższe aż 144 ogniwa.
Jeżeli nie mamy możliwości policzenia liczby ogniw w starym modelu o odpowiedniej długości, to istnieje przynajmniej kilka metod na jej dobranie. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w artykule: Jak poprawnie dobrać długość łańcucha rowerowego?
Na rozmiar łańcucha rowerowego składają się takie parametry, jak:
Kiedy wiemy już jak dobrać łańcuch rowerowy, pojawia się drugie pytanie: czym kierować się przy wyborze konkretnego modelu? Dla laików, niechcących zagłębiać się w specyfikacje i jeżdżących rekreacyjnie, zawsze najpewniejszym wyborem jest zakup łańcucha tej samej marki, której kasetę mamy zamontowaną w naszym pojeździe. Wtedy stosując się do wcześniej przytoczonych rad, zyskujemy pewność, że części będą w stu procentach ze sobą kompatybilne.
Nie ma przeszkód, by dobrać model innego producenta, zależnie od swoich preferencji. Warto jednak pamiętać, że czasem tylko trudno ocenić, jak części będą ze sobą współpracować. Do napędu złożonego w 100% z komponentów serii Tiagra nie musimy stosować łańcucha Shimano, ponieważ równie dobrze będzie pasował 10-rzędowy model od SRAM czy KMC.
Łańcuchy 12-rzędowe od trzech topowych producentów – Shimano, KMC i Campagnolo:
Co więcej, łańcuch do roweru górskiego, czyli pochodzący z serii części przeznaczonych do MTB, może pasować do rowerów szosowych, graveli lub innych modeli. Wystarczy, że będzie kompatybilny pod względem wymiarów.
Wybierając nowy komponent, warto zwrócić uwagę na jakość i cenę produktu. Najbezpieczniej jest kupić łańcuch od jednej z najpopularniejszych, renomowanych firm, takich jak: Campagnolo, Shimano, SRAM, KMC, Connex czy Ceramicspeed.
Każdy z producentów posiada kilka modeli z różnej półki cenowej. Który wybrać? Przede wszystkim łańcuch powinien być zbieżny z klasą kasety i korby, które stosujemy w swoim rowerze. Różnice między nimi nie są jednak raczej duże. Budowa łańcucha rowerowego pozostaje taka sama, zmienia się głównie sposób wykończenia.
Niektóre modele mają sworznie lub perforowane blaszki, dzięki czemu zmniejsza się ich masa. Mogą być również wykonane z różnych gatunków stali. Droższe wersje są czasem powleczone warstwą chromu, co sprawia, że cechuje je większa trwałość. Jeśli ktoś pokonuje wiele kilometrów, może zastanowić się nad wariantami z wyższej półki, które są nieco lepiej zabezpieczone przed uszkodzeniami. Droższy łańcuch może posłużyć dłużej, a zwykle jego cena nie jest znacznie wyższa niż tańszego modelu, więc każdy zainteresowany może sam sprawdzić, jaki wariant mu lepiej odpowiada.
Dla przykładu 9-rzędowy łańcuch do roweru trekkingowego lub MTB, składający się ze 114 ogniw może kosztować od około 60 zł za Shimano Deore CNH53 do nawet ok. 160 zł za Connex 904.
Dla odmiany entuzjaści kolarstwa szosowego, którzy poszukują wersji 11-rzędowej z 116 ogniwami, powinni liczyć się z kosztem od ok. 140 zł za Shimano 105 przez ok. 200 zł za Shimano Dura Ace / XTR CN-HG90. Profesjonalistów zainteresuje w tej kategorii natomiast Ceramicspeed UFO KMC za ok. 750 zł (to ciekawy model, który został przez producenta wyczyszczony ze smaru fabrycznego i nasmarowany woskiem, co sprawia, że to idealny model na tor lub wyścig czasowy). Warto także podkreślić, że z reguły łańcuchy do rowerów elektrycznych są droższe niż ich klasyczne odpowiedniki. Najtańsze modele, dedykowane do rekreacji, to koszt ponad 100 zł. Te przykłady najwyraźniej pokazują, że nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, ile kosztuje łańcuch do roweru.
Wiele osób, poszukując nowego komponentu stara się posiłkować nie tylko rekomendacjami producentów, ale także niezależnymi rankingami łańcuchów rowerowych. Pierwsze tego typu testy wykonane zostały przez ZeroFriction Cycling. Pod względem wytrzymałości najlepiej wypadł SRAM Eagle XX1 / XO1, dlatego wybierając ten, model masz pewność, że zapewni Ci najwyższą wydajność na trasie.
Kolejnym ważnym kryterium wyboru dla wielu rowerzystów są opinie użytkowników. Dzięki temu mogą dowiedzieć się, jak komponent sprawdza się w praktyce. To znacznie ułatwia podjęcie ostatecznego wyboru. Kolarze kupujący na CentrumRowerowe.pl najlepiej oceniają następujące modele:
Miejsce | Model łańcucha | Nota |
1. | Shimano Ultegra / XT CN-HG701 | 5,0 |
2. | Shimano XT CN-HG95 | 4,9 |
3. | Shimano CN-HG71 | 4,8 |
4. | KMC X10 | 4,8 |
5. | SRAM PC-830 | 4,8 |
W rankingu łańcuchów rowerowych uwzględniono modele, które mają powyżej 60 opinii. W przypadku tej samej noty, wyżej umieszczono modele z większą ilością opinii. Dane z dn. 21.06.2023r.