Grupy osprzętu Shimano

Shimano to największy producent części rowerowych na świecie. Był czas, że osprzęt dalekowschodniej firmy montowano w 9/10 rowerów. Dziś Japończycy mają silną konkurencję, ale jedno się nie zmieniło – bardzo szeroka oferta. Jak się połapać w grupach osprzętu Shimano?

Pełna grupa Shimano Ultegra R8150 z technologią Di2.

Przedsiębiorstwo zostało założone w 1921 roku przez Shōzaburō Shimano. Dziś firma produkuje nie tylko części rowerowe, ale także odzież, obuwie czy narzędzia do dwóch kółek. Zresztą Japończycy są obecni także w innych branżach – np. wędkarskiej. My jednak skupimy się na rowerowych grupach Shimano.

 Shimano – grupy osprzętu prosto z Japonii

Japońska firma robi osprzęt do wszystkich liczących się typów rowerów. Shimano ma grupy szosowe, MTB, gravelowe/przygodowe, trekkingowe, miejskie, elektryczne, a nawet rodzinę osprzętu do BMX-ów. Jak widać, oferta jest kompletna i każdy znajdzie coś dla siebie. 

Producent z kraju kwitnącej wiśni pewną ręką kontrolował znaczną część rynku, dlatego jeszcze do niedawna mógł skupiać się nawet na niszach. Dopiero wybicie się SRAM-a wymusiło bardziej wydajną pracę działów projektowych względem filarów najbardziej rozbudowywanych i popularnych: osprzętu do rowerów szosowych, gravelowych i MTB. Jak można się jednak przekonać po niedawnych udoskonaleniach osprzętu – konkurencja jest zawsze dobra dla klienta.

 Grupy szosowe Shimano

Szosowe grupy osprzętu Shimano to (w kolejności od najwyższej): 

• Dura-Ace, 
• Ultegra, 
• 105, 
• Tiagra, 
• Sora, 
• Claris,
• Tourney. 

Wyłącznie trzy najwyższe rodziny komponentów występują w wersji elektronicznej, co dotyczy serii: R9200, R8100, R7100. Sygnał z manetki do przerzutki przekazywany jest częściowo bezprzewodowo (semi-wireless), tzn. w klamkomanetkach nie ma żadnych kabli, natomiast z przerzutek przewody prowadzą do umieszczonej w ramie baterii. Dla porównania: w konkurencyjnym systemie SRAM-a informacja przekazywana jest całkowicie bezprzewodowo.

Najnowsza seria Shimano Ultegra.

Na podstawie zaawansowania grup szosowych można stworzyć ranking przerzutek rowerowych Shimano: z najnowszych grup elektronicznych najlepszy jest Dura-Ace R9200, potem Ultegra R8100, a następnie 105 R7100. Jeśli chodzi o mechaniczne zmieniarki, to po wielkiej trójce znajdują się kolejno przerzutki Shimano grup: Tiagra, Sora, Claris oraz Tourney A070, który zamyka ranking.

Shimano Dura-Ace – najlepsza z najlepszych

Dura-Ace to absolutny top. Najlepsza, najlżejsza i wykonana z najbardziej doskonałych materiałów spośród grup szosowych. Shimano poleca Dura-Ace’a do jazdy czasowej oraz profesjonalnych wyścigów. To najczęstszy wybór zawodowców – większość kolarzy jadących w Tour de France korzysta właśnie z tej topowej grupy.

Najnowsza wersja Dura-Ace ma symbol R9200. Serię oparto na 12-rzędowej kasecie i dwóch tarczach z przodu (2x12). Jest to pierwsza wyłącznie elektroniczna grupa – rezygnację z wersji mechanicznej we flagowym produkcie Shimano należy uznać za pewien przełom. Nie zdecydowano się jednak na całkowite porzucenie hamulców szczękowych, które wciąż są dostępne obok popularniejszych już tarcz. Oprócz tego w skład Dura-Ace R9200 wchodzą elektroniczne klamkomanetki najwyżej klasy. Przerzutek Shimano w tej wersji nie pozbawiono jednak zupełnie przewodów – kabelek nadal prowadzi do baterii w ramie (semi-wireless). Jest też kilka nowości – korba z pomiarem mocy, koła tubeless i pod szytkę, a także złączki i ładowarki.

Tarczowy hamulec szosowy z grupy Shimano Ultegra.

Kasety sprzedawane z logo Dura-Ace R9200 mają rozpiętość:

• 11-30: 11-12-13-14-15-16-17-19-21-24-27-30,
• 11-34: 11-12-13-14-15-17-19-21-24-27-30-34.

Zwolennicy mechanicznych grup muszą zadowolić się serią Dura-Ace R9100, czyli zestawem złożonym z 11-rzędowej kasety i korby z dwiema tarczami. Sercem napędu są klamkomanetki – w wersji do hamulców typu U-brake (klasycznych) i tarczowych. Sterują one przerzutką tylną (tylko krótki wózek) i przednią, mając rozpiętość: 11-25T, 11-28T, 11-30T, 12-25T i 12-28T. Mechanizm korbowy dostępny jest z czujnikiem mocy lub bez pomiaru. Poza tym znajdziesz: wkład suportu, łańcuch, hamulce (hydrauliczne tarczowe lub klasyczne szczękowe), tarcze, osie, pedały, piasty i przeróżne koła w całości. Jest w czym wybierać.

Shimano Ultegra – troszkę cięższa, sporo tańsza

Shimano Ultegra korzysta z technologii topowego Dura-Ace, ale ma elementy wykonane z nieco tańszych materiałów, dlatego są odrobinę cięższe. Jest to jednak nadal znakomita, ponadprzeciętna propozycja dla wyścigowych kolarzy szosowych.

Podobnie jak topowa grupa, tak i sporo tańsza Ultegra jest zbudowana na kasecie 12-rzędowej oraz wykorzystuje technologię Di2. W najnowszej serii (R8100) również zrezygnowano z wersji mechanicznej. W 2021 roku grupa otrzymała korbę z pomiarem mocy opracowanym na tym samym systemie co w Dura-Ace R9200.

Shimano 105 – elektroniczne przerzutki w 12-rzędowej grupie

105 oferuje świetny stosunek ceny do jakości – ma 12-rzędowy napęd, technologię Di2, lekkie części i niewygórowany koszt zakupu. Producent twierdzi, że osprzęt ze „stopiątki” można montować zarówno w rowerach wyścigowych, jak i endurance czy nawet fitness. Najlepiej sprawdzi się u początkujących zawodników, a także zaawansowanych amatorów, którzy robią długie trasy.

"Stopiątka" to trzecia w hierarchii grupa szosowa Shimano, która cechuje się doskonałym stosunkiem ceny do jakości.

Shimano 105 to grupa korzystająca z rozwiązań stosowanych w wyższych rodzinach osprzętu. Co ciekawe, klamkomanetki produkowane są w wersji dla rowerzystów z małymi dłońmi. Poza tym wszystko jest podobne jak w Ultegrze – np. znajdziesz kasetę z najwyższą koronką 34T, która umożliwia uzyskanie przełożenia 1:1. Na czterdziestolecie powstania grupy, czyli rok 2022, japoński producent przygotował dla tej serii coś specjalnego – nową i bardzo unowocześnioną wersję R7100. Największe zmiany to wprowadzenie do Shimano 105 (R7100) 12-rzędowej kasety, elektronicznych przerzutek z technologią Di2, a także bardziej ergonomicznych klamkomanetek. Co ważne, elementy 12-rzędowe i starsze (11x) częściowo można ze sobą mieszać.

Shimano Tiagra – jedynak na dziesiątkę

Shimano Tiagra to szeroko chwalona grupa szosowa, która jest często wybierana przez doświadczonych kolarzy jeżdżących amatorsko. Brak nie tylko dwunastego, ale i jedenastego biegu to największy problem grupy Tiagra – czy to jednak szczególnie odczuwalne? Niespecjalnie – nawet przy kasecie 11-34T, a taka jest dostępna, skoki między biegami nie są zauważalne. Chyba że ktoś wcześniej jeździł na 11-25T.

Czwarta w hierarchii grupa ma pewne istotne podobieństwo ze „stopiątką” – chodzi o hydrauliczne hamulce tarczowe, czyli bardzo cenione komponenty. Shimano Tiagra posiada też kilka atutów w porównaniu z grupami wyższymi. Są to manetki oraz klamki na prostą kierownicę, a także wersja mechanizmu korbowego z trzema blatami. No i – oczywiście – cena Tiagry jest jeszcze niższa niż 105.

Shimano Sora. Dobra grupa na początek

Sora to bardzo przyzwoita grupa montowana w rowerach szosowych z niższej półki – świetna na start, doskonała do treningów. Piątą w hierarchii rodzinę osprzętu szosowego Shimano zbudowano na 9-rzędowej kasecie, która może mieć maksymalną koronkę 30T. Najważniejszą cechą odróżniającą Sorę od Tiagry jest brak hydraulicznych hamulców tarczowych. Jeśli ktoś zamierza używać tradycyjnych spowalniaczy, niższa grupa nie jest problemem. W ramach Sory zaprojektowano też 3-blatową korbę i manetki montowane na prostej kierownicy.

Shimano Claris – 8 rzędów też wystarczy

Grupa Claris, nieco przypominająca Sorę, montowana jest zwykle w prawie najtańszych rowerach. 8-rzędowy osprzęt wygrywa jednak w pewnej kategorii – liczbie wariantów manetek. Nabywca może wybrać klasyczną klamkomanetkę montowana na giętej kierownicy, dźwignię zmiany biegów przykręcaną do dolnej rury ramy, a także manetkę lub klamkomanetkę zakładane do prostej kierownicy. W sumie to cztery opcje – jest w czym wybierać!

Shimano Tourney A070 – tania grupa, ale działa dobrze

Zbudowany na 7-rzędowej kasecie Shimano Tourney A070 to najniższa grupa szosowa Japończyków. Nie znaczy to, że jest zła – walorem osprzętu jest np. wytrzymałość. Podobnie jak w dwóch najwyższych grupach, możesz wybierać między mechanizmem korbowym z dwiema lub trzema tarczami. Co ciekawe, Tourney A070 sygnuje także klamkomanetki, które nie są tak zaawansowane jak modele z wyższych grup, ale do rekreacyjnej jazdy na rowerze powinny wystarczyć.

 Grupy Shimano MTB

Historia grup Shimano MTB ma już prawie ćwierć wieku. W 1982 roku marka wprowadziła Deore XT, czyli pierwszy zbiór kompletnych części do rowerów górskich, który palmę pierwszeństwa w hierarchii dzierżył aż do 1992 roku. Wtedy pojawił się XTR i to od niego warto zacząć krótki rajd po grupach osprzętu. Ogółem klasyfikacja przerzutek Shimano oraz innych części od Japończyków w segmencie MTB prezentuje się następująco:

Shimano XTR – najlepszy z najlepszych

Grupa Shimano XTR jest topowa – najlżejsza, najlepsza, korzystająca z najlepszych technologii i… najdroższa. Podobnie jak w przypadku Dura-Ace, najwyższa rodzina górskiego osprzętu także występuje w wersji zarówno mechanicznej, jak i elektronicznej Di2. Pierwsza z nich oznaczona jest symbolem M9100, a druga – M9050.

Części XTR „w mechaniku” produkowane są w dwóch opcjach: jednorzędowej i dwurzędowej. Obie wykorzystują kasety 12-rzędowe, ale w pierwszym przypadku zakres przełożeń może mieć 450 lub 510 procent (odpowiednio 10-45T i 10-51T), a w drugim oczywiście – jeszcze większe możliwości. Już układ z jednym blatem i większą kasetą pozostawia konkurencję w tyle. SRAM Eagle ma 500 procent.

Hierarchię grup górskich warto podzielić na typowe MTB (od XTR do Deore), dyscypliny zjazdowe (Saint i Zee) oraz ATB (od CUES do Tourney). 

Opcja dwóch tarcz w rowerze MTB wydaje się już archaiczna, ale dla osób, które przyzwyczaiły się do jazdy z przednią przerzutką, jest to ciekawa propozycja. Zwiększamy nieco i tak szeroki zakres przełożenia, a zmniejszamy odstępy między biegami. Dzięki nowej manetce, która obsługuje zmieniarkę z przodu, da się żyć. Warto dodać, że do zrzucania i wrzucania łańcucha na blatach służy tylko jedna wajcha.

Poza manetką, kasetą, przerzutką (lub przerzutkami) i mechanizmem korbowym, w skład XTR wchodzą suport, łańcuch, kompletne hamulce z dwoma lub czterema tłoczkami, piasty, osie i pedały.

M9050 to części „pod prądem”. Podobnie jak w Dura-Ace Di2, zamiast linek stalowych mamy kable elektryczne. To daje przewagę, szczególnie podczas trudnych warunków pogodowych. Nic się nie zapycha, napęd zawsze chodzi błyskawicznie i bezbłędnie. Jest jednak kilka zmian w porównaniu do „mechaników” – można na przykład zdecydować się na trzy blaty. Druga kwestia to kaseta – 11-rzędowa, co wynika z tego, że Di2 M9050 związana jest jeszcze z poprzednią generacją XTR-a.

Shimano Deore XT – prawie najlepsze w grupach MTB

Shimano Deore XT jest jak Ultegra. Prawie najlepsza, ale prawie – zawsze robi różnicę. Druga grupa MTB działa niemal identycznie jak topowy XTR, ale osprzęt z dwuliterowym logo dostaniesz za mniejsze pieniądze. Z „kilkoma” gramami więcej.

Lekkie klamki i manetki –  zestaw Deore XT jest idealny do wyścigów. Mniej gramów znajdziesz tylko w grupie XTR.

Generacja M8100 zadebiutowała w połowie 2019 roku. Ma 12 biegów i jedną lub dwie tarcze. Można wybrać spośród dwóch kaset – 10-45 i 10-51. Podobnie jak w przypadku XTR-a, aby zastosować koronkę 10T potrzeba specjalnej piasty lub bębenka (technologia Micro Spline). W skład grupy Shimano XT wchodzą wszystkie elementy napędu, hamulce (także zaciski z czterema tłoczkami), osie, pedały i piasty. Poza tym można kupić koła sygnowane tym logo.

Grupa M8050 to z kolei komponenty na prąd. W przeciwieństwie do XTR-a w Deore XT Di2 nie znajdziesz przerzutki do trzech blatów – do wyboru są dwie tarcze lub jedna.

Być może najciekawszą wersją Deore XT okazuje się najnowsza seria M8130 z technologią Linkglide. Jest to rozwinięcie popularnego rozwiązania znanego jako Hyperglide+, do tej pory powszechnie stosowanego w MTB. Prawdziwą rewolucję stanowi fakt, że to pierwsza grupa w segmencie MTB zaprojektowana przez japońskiego producenta specjalnie do eMTB. Duży moment obrotowy generowany przez silniki centralne może powodować szybsze zużywanie się elementów napędu, dlatego potrzebne są dedykowane rozwiązania. Przepisem na wytrzymałość są wzmocnione kasety oraz łańcuchy dostępne w ramach technologii Linkglide.

Shimano SLX – świetny osprzęt za niezłe pieniądze

Shimano SLX to grupa oparta na 12-rzędowej kasecie. Dokładnie tyle samo koronek mają dwie najwyższe rodziny osprzętu – XTR i XT. SLX jest skierowana do zaawansowanych entuzjastów lub poczatkujących zawodników, którzy stawiają na wytrzymałość bardziej niż na skrajne odchudzanie części.

Jeśli szukasz solidnego osprzętu do wymagającej jazdy MTB, to SLX z łatwością spełni te wymagania. Jest cięższy od XTR i XT, ale pod względem odporności – ciężko mu dorównać.  

W SLX kaseta może mieć rozstaw 10-45 lub 10-51 – identycznie jak w XT M8100. Pierwszy zestaw koronek pracuje z jedną lub dwiema tarczami, zaś drugi – tylko z jedną. Podobnie jak w przypadku starszych „braci”, kaseta musi być założona na dedykowany bębenek Micro Spline. Jeśli chodzi o dostępność części SLX, to również wygląda ona podobnie jak w przypadku XT. Można kupić kompletną grupę, włącznie z kołami MTB.

Różnica pomiędzy SLX i XT wyraża się więc głównie w masie. Poza tym Shimano XT ma też nieco lepszą prawą manetkę, która obsługuje tylną przerzutkę. Hierarchia wynika między innymi z liczby biegów, które możesz wrzucać na raz. W SLX to jedno, a w XT – dwa przełożenia. Technologia ta nazywa się Multi Release. Droższa manetka wrzuca bieg od razu po naciśnięciu dźwigni (Instant Release), a w przypadku SLX trzeba dźwignię puścić.

Shimano Deore – w cieniu wielkiej trójki

Shimano Deore to bardzo przyzwoita rodzina osprzętu od Shimano. Grupy MTB wyższe od niej, zwane „wielką trójką”, są oczywiście lepsza, ale „Deorka” w ciągu ostatnich lat mocno goniła za japońskim podium. Popularnością cieszy się głównie dlatego, że nie kosztuje drogo, a w jej skład wchodzą aż cztery stosunkowo nowe serie. Jedna z nich to M4100, która podobnie jak Tiagra obsługuje napęd 10-rzędowy. Jedno piętro wyżej w hierarchii znajduje się M5100 z 11 koronkami na kasecie, natomiast najbardziej zaawansowanym rozwiązaniem w obrębie Deore jest M6100, czyli seria 12-rzędowa.

Shimano Deore to grupa, która cieszy się dużą popularnością ze względu na solidność. W ostatnich latach "Deorka" szybko wzbogacała się o nowe zębatki, dlatego dziś można z niej korzystać nawet w wersji 1x12.

Najnowsza odsłona Deore jest z kolei wariantem wersji z 11 biegami. Japoński producent oznaczył ją symbolem M5130 i wyposażył w technologię Linkglide, czyli tę samą, co stosowana w Deore XT z 2021 roku. Oznacza to, że jej komponenty również zostały wzmocnione pod kątem użytkowania w rowerach elektrycznych.

Shimano Saint i Shimano Zee – grawitacja zawsze wygrywa

Shimano Saint i Zee zostały stworzone do najbardziej hardcorowych, czyli zjazdowych rowerów. Cel takich maszyn jest jeden: w jak najkrótszym czasie pokonać odcinek z punktu A do B, jadąc głównie z góry na dół.

Obie grupy oparte są na 10-rzędowej kasecie. Nie ma w nich miejsca na kompromisy – tarcza ma jeden blat, przedniej przerzutki nie przewidziano. Ma być prosto i bezawaryjnie. W skład grupy wchodzą: manetka, tylna zmieniarka, mechanizm korbowy, napinacz, wkład suportu, hamulce czterotłoczkowe, piasty, osie oraz pedały.

Shimano Alivio – 9 rzędów też da radę

Shimano Alivio jest odpowiednikiem grupy szosowej Sora, a więc można ją określić jako najlepszą terenową rodzinę osprzętu o rekreacyjnym zastosowaniu. Czasem można się też spotkać z określeniem, że nie jest to już grupa MTB (Mountain Biking), a ATB – All Terrain Biking, a więc na góry może być troszeczkę za słaba. Komponenty Alivio są montowane przeważnie w tańszych rowerach, ale niektóre rozwiązania nawiązują do droższych części – grupa ma na przykład hydrauliczne hamulce tarczowe.

Tylna przerzutka SLX serii M7100 operuje na 12-rzędowej kasecie. 

Seria M4000 korzysta z 9-rzędowej kasety, a z przodu mogą być dwie lub trzy tarcze. Przerzutki Shimano obsługuje jeden z dwóch rodzajów manetek: klasyczne modele na prostą kierownice lub klamkomanetki. Co ciekawe, w grupie znajdziemy jedynie hamulce tarczowe, ale klamkomanetki można kupić także do V-brake’ów.

Shimano Acera – nieco tańsze Alivio

Shimano Acera także opiera się na kasecie 9-rzędowej i hydraulicznych hamulcach tarczowych, ale nabywca może też wybrać klamkomanetki, które współpracują z hamulcami mechanicznymi. Druga rodzina osprzętu na „A” jest ceniona przede wszystkim za wytrzymałość i cenę – więcej nie potrzeba od roweru na początek przygody z wycieczkami w pobliskim lesie.

Shimano Altus – mnóstwo wersji do wyboru

Osprzęt Shimano Altus montowany jest w jeszcze tańszych rowerach. Nabywca może wybierać spośród wielu części. Manetki „solo” przeznaczone są do obsługi napędu 9-rzędowego z 2 lub 3 tarczami z przodu. Można też wybrać klamkomanetki EZ Fire Plus, które obsługują kasetę z 7 lub 8 koronkami i 2 czy 3 tarcze z przodu. Części te są przeznaczone do hamulców klasycznych, a więc mechanicznych, z kolei użytkownicy hydraulicznych odpowiedników mogą korzystać z klamkomanetek 2x9 i 2x3. Poza tym w grupie Altus Shimano umieściło zaciski mechaniczne, hydrauliczne, klamki do ich obsługi, kasety 9-rzędowe, obie przerzutki, wkłady suportu na kwadrat, a także mechanizmy korbowe.

Jeśli to prawda, że już niedługo Shimano CUES zastąpi wiele niskich grup japońskiego producenta, trudno będzie nie uronić łezki za poczciwym Altusem.

Shimano Tourney – manetki obrotowe zamiast cynglowych

Shimano Tourney to najniższa grupa osprzętu japońskiego producenta, którą można zobaczyć w najtańszych rowerach. Na rynku jest kilka wersji – TZ/TX/TY – różniących się liczbą koronek kasety (6, 7 lub 8). Co ciekawe, przerzutki mogą być obsługiwane manetkami obrotowymi Revo Shift, które być może nie są tak doskonałe jak SRAM-owski Grip Shift, ale zawsze to jakaś alternatywa dla „cyngli”.

Shimano CUES – nowość do turystyki oraz rekreacyjnego MTB

Shimano CUES – Creating Unique ExperienceS – jest grupą dopiero co wprowadzoną przez japońskiego producenta. Składa się z 3 serii:

Japoński producent wprowadza w tej grupie standaryzację wielu części, co zdecydowanie ułatwia dopasowywanie kompatybilnych komponentów do roweru. Zmianę podejścia Shimano dobrze obrazuje fakt, że wszystkie napędy pracujące na osprzęcie CUES korzystają z jednego modelu łańcucha – Shimano CN-LG500 z technologią LINKGLIDE. Co więcej, każdą kasetę będzie można dopasować do różnych typów rowerów, czyli od miejskich, przez trekkingowe, aż po podstawowe MTB.

Wszystkie opublikowane do tej pory informacje wskazują na to, że Shimano CUES w naturalny sposób zastąpi grupy Altus, Acera i Alivio, które najprawdopodobniej nie będą dalej rozwijane.

Nowa grupa dla początkujących: Shimano Essa

W ostatnim czasie Shimano wprowadza nowe nazwy przede wszystkim w segmencie rekreacyjnym. Nie inaczej jest z zapowiedzianą grupą Essa – napęd 1x8 to prosty osprzęt, który starczy każdemu, kto właśnie zaczyna przygodę z jeżdżeniem do lasu i nie tylko. Chociaż tylna przerzutka nie ma sprzęgła, to podstawowa technologia stabilizująca łańcuch, czyli Shadow RD, skutecznie zapobiega spadaniu ogniw z zębatek nawet na wertepach. Kasety o dużej rozpiętości (11-40 i 11-45) zapewnią możliwość dostosowywania się do terenowych zjazdów oraz podjazdów. Niestety – szerokie stopniowanie sprawi, że zmiana biegu raczej nie będzie najszybsza.

Ogromną zaletą nowej grupy Shimano Essa jest za to prostota, wyrażona m.in. w braku przedniej przerzutki. Biegi zmienia się na jednej manetce, bardzo intuicyjnie, nie myśląc o kombinacjach z blatami korby. To sprawia, że w rowerach dziecięcych czy młodzieżowych Essa będzie świetnym rozwiązaniem. Dodatkowo grupa ma solidne zabezpieczenie przed spadnięciem łańcucha, które często jest właśnie skutkiem złego doboru przełożeń w napędach dwu- lub trzyrzędowych.

 Grupy Shimano do graveli – GRX w natarciu

Wysyp rowerów gravelowych sprawił, że producenci osprzętu muszą odpowiedzieć na potrzeby rynku. Shimano GRX to pierwsza rodzina osprzętu stworzona specjalnie dla gravelowców. Czym wyróżnia się spośród innych do tej pory stosowanych części?

GRX to pierwsza w historii grupa osprzętu stworzona typowo do graveli. Jej kolejne odsłony, takie jak elektroniczna seria RX825 Di2, pokazują, że Shimano będzie dawało szutrowcom wszystko co najlepsze.

W rowerach gravelowych niemal zawsze znajdują się hamulce tarczowe. Bardzo często są to wersje hydrauliczne, które wymagają dedykowanych klamkomanetek i zacisków. Shimano stosuje takie rozwiązanie w grupach Dura-Ace, Ultegra, 105 i Tiagra. Napęd szosowy przeniesiony żywcem do gravela nie zawsze jest idealną opcją. Po pierwsze przełożenia są zwykle zbyt twarde, po drugie brakuje wersji z jedną tarczą, nadal pożądaną przez wielu miłośników szutrów.

I dlatego pojawiła się rodzina GRX. Hierarchia Shimano w ramach tej grupy polega na podziale według serii – jest wersja 10-biegowa, 11-biegowa, 12-biegowa, a w tych dwóch ostatnich opcja Di2 (elektroniczna). Co ciekawe, gravelowy napęd i hamulce można wzbogacić o koła GRX dedykowane jeździe na szutrach: WH-RX570.

Pierwsza seria GRX: RX400

Seria GRX RX400 ma klamkomanetki sprzedawane wyłącznie w wersji 2x10. Do tej linii należy też mechanizm korbowy 46/30T oraz kaseta od 11-25 do 11-36. Poza tym w ramach RX400 kupisz również zaciski hamulcowe oraz piasty z logo grupy. Tylna przerzutka ma sprzęgło w technologii Shadow RD+, co stanowi stabilizujące łańcuch rozwiązanie zaczerpnięte wprost z grup MTB. To udogodnienie znajduje się oczywiście także w pozostałych seriach GRX.

GRX RX600 – gravelowa grupa na poziomie Shimano 105

GRX RX600 jest na poziomie 105 i działa w konfiguracji 1x11 lub 2x11. W tej drugiej opcji osprzęt sprawdzi się w szutrowych wyścigach, z kolei pierwsza kombinacja będzie idealna dla rowerzystów kręcących kilometry na nizinnych trasach.

W mechanicznej grupie RX820 są do wyboru dwa blaty lub jeden, ale w RX825 Di2 japońska firma pozostawiła tylko tę pierwszą opcję.

GRX RX810 i RX820 – najlepsze mechaniczne serie do graveli

Serie RX810 i RX820 odpowiadają kolejno Ultegrze i Dura-Ace – to najlepszy osprzęt gravelowy możliwy do uzyskania od Japończyków. Tę pierwszą linie cechuje konfiguracja 1x11 lub 2x11, z kolei RX820 ma o jedną koronkę więcej. Co ciekawe, prawa manetka w tych seriach GRX może obsługiwać sztycę opuszczaną zamiast przedniej przerzutki. Każdy, kto zdecyduje się na jedną tarczę z przodu, może postawić na 40 lub 42 zęby. W połączniu z kasetą 11-42 (XT lub SLX) daje to 382-procentowy zakres przełożeń. Jest ok, ale to i tak nieco mniej niż w SRAM-ie, gdzie do dyspozycji masz kasetę 10-42 (420 procent). Ciekawym pomysłem są dodatkowe manetki, montowane na prostym odcinku kierownicy.

RX815 i RX825 – Di2 w wersji gravelowej

Jest jeszcze wersja RX815, czyli GRX w wersji Di2, którą można skonfigurować w opcji 1x11 lub 2x11. Posiada zdalne przerzutki i oczywiście klamkomanetki o ergonomicznym kształcie. W 2024 roku świat graveli zelektryzowała jednak informacja o pojawieniu się kolejnej serii: RX825. Nie dość, że dalekowschodnia marka dodała w niej kolejną koronkę – ale tylko w opcji 2x12 – to jeszcze działa w technologii prawie bezprzewodowej (semi-wireless). To system, który opisaliśmy wyżej w ramach omawiania grup szosowych.

 Shimano – grupy trekkingowe

Osprzęt Shimano przeznaczony do rowerów trekkingowych bazuje na grupach MTB, ale nieco się od nich różni. Nic w tym dziwnego – trekkingi spełniają zupełnie inne funkcje niż szosówki czy „górale”. Jazda na modelach turystycznych jest bardziej jednostajna, a pokonywane dystanse często bardzo długie.

Shimano Deore XT – topowa grupa do trekkingu

Główną cechą, która odróżnia turystyczną wersję XT od górskiej jest zakres przełożeń. W przypadku trekkingowego przeznaczenia kaseta ma 10 koronek, a mechanizm korbowy –trzy tarcze. Daje to w sumie 30 przełożeń, które są dość ciasno zestopniowane, by rowerzysta mógł łatwo dobrać przełożenie, co przy dużym obciążeniu sakwami ma spore znaczenie.

Tarcze z przodu mają konfigurację 48-36-26T. W połączeniu z kasetą 11-36T, której nie ma w zestawie, oferują niesamowity wręcz zakres przełożeń. W skład grupy – poza manetkami, mechanizmem korbowym, przerzutkami – wchodzą także wkłady suportu, hamulce hydrauliczne, pedały oraz piasty. Co ciekawe, niektóre wersje piast na przód mają wbudowane dynamo.

Trudno o lepszy osprzęt do roweru trekkingowego niż Deore XT T8000. 10 koronek z tyłu i 3 blaty z przodu zapewniają łagodne stopniowanie, które przydaje się w obładowanych sakwami dwóch kółkach.

Części trekkingowe z grupy Deore XT oznaczone są symbolem T8000. W ramach serii oferowana jest m.in. piasta z mocowaniem tarczówek oraz dynamem, a także przednie przerzutki w różnych opcjach montażowych. Do dyspozycji jest też tylna zmieniarka Shadow RD czy jednostronne pedały turystyczne SPD.

Shimano Deore w wersji trekkingowej

Shimano Deore T6000 to druga grupa przeznaczona do rowerów wyprawowych. W porównaniu do XT, poza ceną, różni się liczbą biegów z przodu. Lewa manetka obsługuje dwie lub trzy tarcze, choć sam mechanizm korbowy jest sprzedawany wyłącznie w konfiguracji 48-36-26T.

Poza tym do grupy należy także klamka hamulcowa I-SPEC II BL-T6000 obsługująca zacisk hydrauliczny. Shimano zalicza do tego osprzętu również pedały zatrzaskowe, i to aż trzy modele.

Shimano Alivio i Acera z literką T

Zarówno grupa Shimano Alivio T4000, jak i Acera T3000 są montowane w tańszych rowerach trekkingowych. Wyższa w hierarchii seria korzysta z 9 przełożeń, a niższa – w zależności od wersji – z 7, 8 lub 9. Największą różnicą w porównaniu do wersji MTB jest mechanizm korbowy, który może mieć tarczę z większą liczbą zębów (na przykład w konfiguracji 48-36-26T).

 Shimano Urban – idealne do miasta

Shimano ma także w swojej ofercie części dedykowane rowerom miejskim. Nie są one tak często stosowane, jak wyżej wymienione komponenty szosowe czy MTB, ale warto o nich wspomnieć. Co ważne, masz do dyspozycji różne rodzaje przerzutek – Shimano w tym segmencie wprowadziło ofertę zarówno dla fanów napędu schowanego w wielobiegowych piastach, jak i zwolenników zewnętrznych zmieniarek.

Nie wszystkie grupy przeznaczone przez Shimano do miasta schowane są w piaście tak, jak w w przypadku widocznego na zdjęciu komponentu Nexus. Śmiało możesz wybrać osprzęt Capreo lub Metrea z zewnętrznymi przerzutkami.

Alfine to grupa wybierana do „mieszczuchów” z górnej półki – jeśli chcesz mieć napęd ukryty w piaście, ale zależy Ci na najwyższej jakości, to sięgnij właśnie po ten osprzęt. W ramach serii S7051 można dostać elektroniczne części Di2, których brakuje przecież nawet w grupach trekkingowych. Shimano Nexus jest rodziną znacznie mniej zaawansowaną, ale dużo bardziej popularną. Można ją znaleźć nawet w systemach aglomeracyjnych wypożyczalni dwóch kółek. W skład Nexusa wchodzą trzy grupy – C6000 (8-biegowa), C3000 (7-biegowa) i Inter-3 (3-biegowa). Poza tym zasada działania jest taka sama – jedna tarcza i wielobiegowa piasta.

Capreo i Metrea są już inne – zewnętrzny napęd przerzutkowy idzie w parze z designem retro (w tym pierwszym przypadku) lub nowoczesnym i minimalistycznym (Metrea). Capreo jest przeznaczone do rowerów z małymi kołami, a więc sprawdzi się na przykład w składakach. Jeśli chodzi o grupę Shimano Metrea, to ma elegancki wygląd i całkiem spory zakres przełożeń, zwłaszcza w układzie 2x11, dlatego jest idealna do szybkich commuterów w miastach o stromych ulicach.

 Shimano Steps – napędy elektryczne do różnych rowerów

Do osprzętu oferowanego przez japońskiego giganta należy zaliczyć także Shimano Steps, czyli grupę komponentów przeznaczonych do rowerów elektrycznych. W ramach każdego zestawu Shimano oferuje komplet części dedykowanych e-bike’om. Są to zarówno elementy elektroniczne – silniki, akumulatory, komputery, czujniki, przewody, ładowarki – jak i komponenty mechaniczne, ale dostosowane do wspomagania elektrycznego, czyli specjalne piasty, ramiona oczy tarcze mechanizmów korbowych, a także przerzutki, łańcuchy, osłony oraz mocowania.

 Części Shimano do BMX-ów

Dyscyplina BMX bywa traktowana w osprzęcie po macoszemu – rowery do wykonywania tricków np. w skateparkach mają przecież bardzo prostą konstrukcję, a rozbudowany napęd tylko by przeszkadzał na rampach. Wystarczy więc jedna grupa do BMX-ów, czyli DXR. Składa się ona z mechanizmu korbowego z jedna tarczą, klamek mechanicznych, hamulców typu V-brake, piast i – co ciekawe – pedałów platformowych SPD (do wyścigów BMX).