EuroVelo – sieć tras rowerowych, która prowadzi przez 38 krajów

EuroVelo to jedna z najważniejszych europejskich inicjatyw rowerowych. W jej ramach od ponad 30 lat powstają długodystansowe trasy, wiodące każdorazowo przez teren kilku państw. Obecnie sieć połączeń mierzy łącznie około 90 tys. kilometrów, a kolarze mają do pokonania 19 zróżnicowanych szlaków.

Szlak EuroVelo 1.

Trasa EuroVelo, czyli europejska przygoda na dwóch kółkach

Europejska Federacja Cyklistów w 1995 roku wyszła z inicjatywą opracowania sieci długodystansowych tras rowerowych biegnących przez Europę, czyli EuroVelo. Projekt poddawany jest ciągłym zmianom, ponieważ nowe połączenia są integrowane z już szlakami – regionalnymi czy krajowymi ścieżkami rowerowymi, dzięki czemu wyróżniają się dużą dostępnością. Do 2019 roku do dyspozycji kolarzy było ok. 45 tys. kilometrów oznaczonych dróg, obecnie jest ich ponad dwukrotnie więcej. Aktualnie to aż 17 propozycji (w tym 16 ukończonych), z których najkrótsze mierzą ok. 1100 km (EuroVelo 14 – Trasa Alpejska i EuroVelo 17 – Trasa Rodanu), najdłuższa – EuroVelo 13 – Szlak Żelaznej Kurtyny 10 400 km.

Głównymi ideami przyświecającymi organizatorom EuroVelo jest promocja aktywnego stylu życia, nieemisyjnych środków transportu i różnorodności Europy, w rozumieniu krajobrazowym i kulturowym. Jednocześnie to sposób na zachęcenie władz krajowych (lub nawet lokalnych) do inwestycji w ścieżki rowerowe czy promocję sportu. Sieć jest współfinansowana przez Unię Europejską.

Proponowane szlaki mogą być pokonywane w całości, jak i fragmentarycznie, dzięki czemu stanowią świetną propozycję dla każdego rowerzysty. Najlepszym terminem na przebycie większości szlaków jest okres od maja do września. Należy jednak dostosować plany do regionalnych warunków atmosferycznych, np. Szlak Śródziemnomorski z Kadyksu do Aten może być zbyt dużym wyzwaniem latem, gdzie temperatury mogą dochodzić do 50 stopni. Z kolei północne kraje lepiej odwiedzać w czerwcu i sierpniu, kiedy pogoda jest optymalna.

Standard tras rowerowych EuroVelo

Pod nazwą EuroVelo kryje się duża różnorodność dostępnych tras – dotyczy to nie tylko warunków pogodowych i krajobrazowych na kontynencie, ale jakże jakości dróg. Sygnowane logiem akcji szlaki mogą być ścieżkami rowerowymi o charakterze lokalnym, regionalnym oraz krajowym, jednak nie tylko. To także odcinki dróg publicznych w różnym stanie technicznym.

Jednym z argumentów, które przemawiają za dołączaniem do sieci tras odbiegających od ideałów, jest ułatwienie zdobywania funduszy na inwestycje rowerowe. Obecnie marka „EuroVelo” jest rozpoznawalna na kontynencie i uznawana za pewien rodzaj prestiżu.

Spójne dla tras rowerowych EuroVelo jest natomiast oznaczenie. To charakterystyczne znaki w kształcie niebieskiego kwadratu o zaokrąglonych rogach. Wewnątrz nich znajdziemy okrąg złożony z 12 gwiazd symbolizujących Unię Europejską oraz umiejscowiony centralnie w środku numer trasy.

Przykładowe oznaczenie trasy EuroVelo.

W przypadku, gdy określona linia łączy dwa szlaki, np. EuroVelo 10 i EuroVelo 9, oba znajdą się na tablicy. Niekiedy oprócz wskazywania kierunku umieszczone są inne dane, np. odległość od ważnych miejscowości na trasie. Mogą one stanowić część regionalnych drogowskazów.

EuroVelo – mapa połączeń

Obecnie sieć połączeń EuroVelo obejmuje 38 państw. Zwykle długodystansowe trasy ciągną się przez przynajmniej kilka krajów, co śmiałkom decydującym się na pokonanie całego dystansu, pozwala na poznanie wielu różnych kultur. Idealnym przykładem jest Velo Baltica, czyli EV10, która ciągnie się od Rosji, przez Finlandię, Szwecję, Danię, Niemcy, Polskę, Litwę i Łotwę, aż do Estonii. Reguła ta jednak zmienia się, o czym świadczy planowana na 2028 r. EV16, łącząca wyłącznie Portugalię z Hiszpanią. Jej projekt pozwala jednak stwierdzić, że nie będzie to wyprawa, na której można się nudzić.

Mapa sieci tras rowerowych EuroVelo:

Poglądowa mapa szlaków EuroVelo / źródło: www.eurovelo.travelmap.net

Na powyższej mapie możemy dokładnie zaobserwować, że pokrywanie się sieci długodystansowych  tras jest standardem, a różnorodność szlaków sprawia, że warto wrócić na konkretną drogę, aby poznać ją na nowo.

Jednym z powodów, dla których EuroVelo przyciąga do siebie kolarzy z całej Europy, jest różnorodność tematyczna proponowanych szlaków. To nie tylko połączenia między konkretnymi miastami, ale przede wszystkim możliwość dogłębnego poznania kontynentu wzdłuż i wszerz. Trasy są dobrze oznaczone i opisane, a znalezienie śladu GPX naprawdę proste. Proponowane wyprawy biegną przez malownicze odcinki, jak również interesujące zabytki. Dzięki temu bez większego planowania, możemy zdecydować się na ciekawą wyprawę.

Można je również podzielić ze względu na kierunki:

• Północ-Południe (np. EV1, EV7, EV15) – wiodące z północy na południe Europy,
• Wschód-Zachód (np. EV2, EV 6, EV8) – łączące wschód i zachód Europy,
• Okrężne (np. EV10, EV12, EV14) – będące okrążeniem najważniejszych punktów kontynentu, np. Morza Bałtyckiego, Morza Północnego czy dróg wodnych Europy Środkowej.

Niektórzy rowerzyści decydują się na pokonanie wyprawy, która pokrywa się z ich zainteresowaniami lub sportowymi ambicjami. EuroVelo 15, czyli popularny Szlak Renu, stanowi górskie wyzwanie. To trudna, a zarazem spektakularna trasa, wiodąca przez Alpy Szwajcarskie. EuroVelo 6 może zainteresować miłośników szlaków przyrodniczych, ponieważ prowadzi w okolicy rzek – Loary, Renu i Dunaju. Natomiast EuroVelo 4, inaczej nazywany Szlakiem Europy Centralnej, to fascynująca propozycja dla miłośników kulinariów. Biegnie w pobliżu regionów o tradycjach winiarskich i piwowarskich.

EuroVelo 10 i inne trasy przebiegające przez Polskę

Szansę na promocję wśród rowerzystów doskonale wykorzystuje Polska. Obecnie przez teren naszego kraju przebiega aż sześć różnych szlaków EuroVelo. Więcej szlaków prowadzi wyłącznie przez Niemcy. Tuż za nami, w puli 38 państw, plasują się Francja, Włochy i Czechy.

Ciekawostką jest fakt, że w Polsce są również jedne z najdłuższych tras, a deklasują nas wyłącznie zachodni sąsiedzi. Na szczególną uwagę zasługują 588 km odcinek EV10 wzdłuż Bałtyku czy EV 11 łączące województwa: małopolskie, świętokrzyskie, mazowieckie, podlaskie i warmińsko-mazurskie.

EuroVelo szlaki rowerowe w Polsce – mapa / źródło: www.eurovelo.travelmap.net

Szlak Stolic – EuroVelo 2

Capitals Route, a w zasadzie Szlak Stolic, to około 5 tys. kilometrowe wyzwanie, które przebiega przez siedem krajów. Startuje w Irlandii, aby po przebyciu Wielkiej Brytanii, Holandii i Niemiec, dotrzeć do Polski, gdzie ciągnie się przez 1190 km. Rowerzyście od granicy z zachodem, przez Poznań i Warszawę, kierują się w stronę Białorusi, a następnie Rosji.

Ta długodystansowa trasa cechuje się dużym zróżnicowaniem i stanowi doskonałą okazję do poznawania różnorodności kontynentu. Będzie nie lada gratką nie tylko dla miłośników historii, ale także osób, które chcą obcować z przyrodą.

EV 4 to długa wyprawa po Europie Centralnej

Niewiele dłuższy od EV 2 jest Szlak Europy Centralnej, czyli EV 4. Rozpoczyna się we Francji, gdzie śmiałkowie przemierzają malowniczą Bretanię i Normandię. Następnymi punktami na trasie są Belgia, Holandia, Niemcy oraz Czechy. W Pradze EuroVelo 4 prowadzi do Krakowa i Rzeszowa. To około 500 km odcinki wiodące przez Śląsk, Małopolskę i Podkarpacie. Częściowo – na 182 km – trasa zazębia się ze Szlakiem Rowerowym R-4. Meta wyprawy zlokalizowana jest w Kijowie w Ukrainie.

Jednym z wyróżników tej propozycji jest wiele napotykanych na trasie atrakcji turystycznych, w tym zabytków UNESCO. To dobrze oznakowany szlak o charakterze historycznym.

EuroVelo 9 – trasa skąpana w bursztynie

Szlak Bursztynowy, czyli EV 9, łączy ze sobą Morze Bałtyckie z Adriatykiem. Startuje w Gdańsku i prowadzi przez ok. 2000 km do Chorwacji, przez Czechy, Austrię i Słowenię. W Polsce pokrywa się ze Szlakiem Rowerowym R-9, który łączy Trójmiasto z Poznaniem i Wrocławiem. Trasa łączy w sobie monumentalne zabytki wpisane na listę UNESCO oraz fascynujące krajobrazy Delty Wisły i nadbrzeża Odry.

EV 9 spełnia oczekiwania zarówno początkujących, jak i zaawansowanych kolarzy, którzy mogą zdecydować się na przejechanie wybranych etapów lub całości szlaku. Na śmiałków czeka duże zróżnicowanie terenowe – od nadmorskich plaż po góry, jednak większość infrastruktury dostosowana jest do osób podróżujących z sakwami.

EuroVelo 9 mapa  źródło: www.eurovelo.travelmap.net

Trasa EuroVelo 10, czyli bałtycka przygoda

Jedną z najpopularniejszych w Polsce tras EuroVelo jest Nadmorski Szlak Hanzeatycki, który okrąża basen Morza Bałtyckiego. Całość mierzy ponad 8,5 tysiąca km, a polski odcinek ma 588 km i ciągnie się przez województwa zachodniopomorskie, pomorskie i warmińsko-mazurskie.

Polską przygodę na EuroVelo 10 możemy rozpocząć w Świnoujściu. Trasa przebiega przez popularne, turystyczne miejscowości, takie jak Międzyzdroje, Kołobrzeg, Darłowo, Ustka, Władysławowo, Trójmiasto czy Elbląg, dlatego w sezonie letnim przemierzają nimi tysiące rowerzystów. Trasy są bardzo dobrze oznaczone, a ich jakość różni się w zależności od odcinka. Ścieżki rowerowe przeplatają się z drogami lokalnymi, szutrami i leśnymi duktami.

Velo Baltica – mapa /  źródło: www.eurovelo.travelmap.net

Z Polski trasa prowadzi kolejno przez Rosję, Litwę, Łotwę, Estonię, Finlandię, Szwecję, Danię i Niemcy, dzięki czemu cechuje ją duża różnorodność. Osoby, które są zainteresowane przejechaniem jedynie wybranych odcinków, na pewno nie zawiodą się, gdy wybiorą kierunek zachodni. To właśnie u naszych sąsiadów drogi są w najlepszym stanie technicznym, a trasy malownicze.

EuroVelo 11 przez Dolinę Popradu, Kraków i Warszawę

Wschodni Szlak Europejski, określany jako EV 11, łączy ze sobą Norwegię i Grecję, co sprawia, że trasa cechuje się fenomenalną różnorodnością. Kolarze mają okazje poruszać się po odcinkach płaskich i górzystych, które wiodą przez popularne, ale też mniej znane zakątki kontynentu.

Dla rowerzystów, którzy chcą przemierzyć cały szlak, Polska będzie trzecim po Norwegii i Estonii, punktem wyprawy. Prowadzi ona przez Warszawę i Kraków, skąd kieruje się w stronę gór. Tuż za naszą granicą – w Słowacji – EuroVelo 11 w Dolinie Popradu stanowi nie lada atrakcję dla miłośników wymagających wyzwań. Dalej czekają już Węgry, Serbia, Macedonia Północna, by zatrzymać się w Grecji. Jak widać, na przestrzeni niespełna 7 tys. km nie będzie okazji do nudy.

Szlakiem Żelaznej Kurtyny – EV 13

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych, a zarazem historycznych wyzwań, jest Szlak Żelaznej Kurtyny. Jak sama nazwa wskazuje, jego trasa przebiega między Wschodnią a Zachodnią Europą. Mierzy 10400 km i przecina aż 20 państw. Rozpoczyna się nad Morzem Barentsa w  Norwegii i kończy nad Morzem Czarnym w Bułgarii.

To doskonały wybór dla osób, które chcą łączyć wyprawę rowerową ze zwiedzaniem. Na trasie czeka aż 14 miejsc wpisanych na listę dziedzictwa UNESCO. Co ważne, Polski odcinek pokrywa się z EV10.