Blokada ortopedyczna – kiedy z niej skorzystać?

Przewlekły lub ostry ból towarzyszy wielu osobom z chorobami zwyrodnieniowymi, stanami zapalnymi oraz urazami stawów. Leczenie tego typu schorzeń często wymaga czasu. Pomocnym rozwiązaniem może być wówczas zastosowanie tzw. blokady ortopedycznej, która skutecznie i na długi czas zlikwiduje dolegliwości bólowe oraz ułatwi codzienne funkcjonowanie.    

Co to jest blokada sterydowa? 

Blokada przeciwbólowa, zwana też ortopedyczną lub sterydową, polega na podaniu pacjentowi leku, którego zadaniem jest długotrwałe uśmierzenie bólu. Sama procedura to mało inwazyjny zabieg wykonywany przez lekarza w ambulatorium. Jego głównym elementem jest zastrzyk. Blokada działa bezpośrednio w ognisko bólu, skutecznie zmniejszając lub całkowicie eliminując dolegliwości bólowe. Ma też działanie przeciwzapalne oraz przeciwskurczowe. Warto jednak pamiętać, że taka procedura medyczna nie wyleczy zwyrodnień czy urazów, które wymagają często interwencji chirurgicznej. Może jednak przynieść ulgę pacjentowi w procesie leczenia, a także pomóc w rehabilitacji.

Na czym polega blokada ortopedyczna?

Głównym składnikiem blokady są syntetyczne kortykosteroidy, czyli hormony, które w naturze produkowane są przez gruczoły nadnerczowe. Do takich substancji aktywnych należą między innymi kortyzol, triamcynolon, betametazon  i deksametazon. To leki sterydowe, które wykazują silne działanie przeciwzapalne i skutecznie blokują przewodnictwo nerwowe w obszarze występowania bólu. Warto dodać, że sterydy, które są głównym składnikiem blokady ortopedycznej, różnią się znacznie od sterydów anabolicznych, nadużywanych niekiedy przez sportowców w celu poprawy wyników. Blokada zawiera też środki znieczulające – zwykle lidokainę lub bupiwakainę. Ich główną rolą jest rozpuszczenie sterydu oraz zmniejszenie dyskomfortu podczas zabiegu.

Wszystkie rodzaje blokad ortopedycznych działają w oparciu o podobne mechanizmy. Różnice dotyczą przede wszystkim siły oraz czasu oddziaływania na organizm. Wśród najczęściej wybieranych leków jest Diprophos. Opinie na temat jego działania są pozytywne, zarówno jeśli chodzi o leczenie chorób układu mięśniowo-stawowego, jak też np. alergii i chorób skóry. Decyzja o zastosowaniu konkretnego preparatu zawsze jednak powinna należeć do lekarza.  

Blokada stawów – wskazania

Blokadę ortopedyczną można stosować do wszystkich stawów, w których występują zmiany chorobowe. To metoda uśmierzenia bólu przy różnego rodzaju zapaleniach, zwyrodnieniach oraz w następstwie urazów. Sprawdza się zarówno w bólach kończyn górnych i dolnych, jak i kręgosłupa.

W przypadku kończyn górnych lek znajdzie zastosowanie w takich schorzeniach jak zespół cieśni nadgarstka, palec trzaskający, zespół de Quervaina i łokieć tenisisty. Blokada kolana zalecana jest np. pacjentom cierpiącym na przewlekłe bóle w wyniku choroby zwyrodnieniowej. Ta procedura medyczna stosowana jest także w leczeniu bólów barku oraz zwyrodnień stawu biodrowego i rwy kulszowej, zwłaszcza gdy zawodzą inne metody leczenia. To także częsty sposób z walkę z intensywnym bólem kręgosłupa np. przypadku stenozy, kręgozmyku i dyskopatii. W takich przypadkach blokada w kręgosłup może być wykonywana na odcinku szyjnym, piersiowym lub lędźwiowym.

Działanie blokady ortopedycznej

Sam zabieg podawania blokady pacjentowi jest stosunkowo prosty. Rozpoczyna się od oczyszczenia miejsca wstrzyknięcia płynem antyseptycznym. Następnie wykonywane jest nakłucie, podczas którego wstrzykiwana jest niewielka ilość leku. Sam zastrzyk sterydowy nie boli bardziej niż zwykłe ukłucie igłą. Efekty jego działania powinniśmy poczuć kilkadziesiąt godzin po zabiegu.

Jak długo działa blokada ortopedyczna? Czas jej aktywności zaplanowany jest na wiele tygodni, ale może różnić się w zależności od pacjenta oraz rodzaju i skali schorzenia. Lekarze zalecają zwykle wykonanie trzech zastrzyków, choć w niektórych przypadkach, blokadę można zastosować więcej razy. Dlaczego należy ograniczać liczbę zastrzyków? Ponieważ długotrwałe stosowanie z kortykosteroidów może prowadzić do uszkodzenia chrząstki oraz ścięgien. W przypadku pacjentów, u których lek nie zadziałał lub jego działanie było krótkotrwałe, konieczne może być powtórzenie zabiegu.

Skutki uboczne zastrzyku blokady

Ewentualne skutki uboczne, które mogą pojawić się jako bezpośrednie następstwo zabiegu podania blokady to opuchlizna i siniak w miejscu wykonania kłucia. Warto też pamiętać, że w trakcie wstrzykiwania leku jego część dostaje się do krwiobiegu, przez co oddziałuje na cały organizm. Efektem może być np. spuchnięta twarz, zaczerwienienia i podwyższona temperatura. Takie objawy mogą być też następstwem infekcji. W przypadku ich wystąpienia należy zasięgnąć porady lekarza.

Najczęściej pojawiający się skutek uboczny blokady to tzw. reakcja flare. Objawia się bólem, którego przyczyną jest wytrącanie się sterydu w postaci kryształów. Dolegliwości mogą mieć różne nasilenie, zwykle trwają 1-2 dni i znikają samoistnie. Ulgę przynosi stosowanie zimnych okładów oraz unieruchomienie stawu. Inny możliwy skutek uboczny to odbarwienie skóry w miejscu wykonania zastrzyku. Zwykle ustępuje, choć w niektórych przypadkach może okazać się trwałe. Do groźnych powikłań należą natomiast reakcje alergiczne na składniki leku. Przeciwwskazania do stosowania blokady to między innymi choroba cukrzycowa, infekcje grzybicze i wirusowe, a także choroby wrzodowe.

Pamiętajmy, że blokada ortopedyczna jest przede wszystkim sposobem na uśmierzenie bólu, a nie lekiem, który zlikwiduje przyczynę jego występowania. Gdy przestanie działać, dolegliwości mogą powrócić. Blokada stawu nie zastąpi więc innych metod leczenia, takich jak interwencje chirurgiczne. Może być natomiast skutecznym środkiem wspomagającym leczenie. Decyzja o jej zastosowaniu powinna jednak zawsze zależeć od lekarza.